Thursday, February 23, 2017

Анхных.

Түүний хариу үйлдлийг үгээр хэлбэл дэмийрэх л гэх байх. Гэхдээ энэ хэзээ ч таны мэдэх дэмийрч буй үзэгдэл биш. Тэр өвчтэй. Хазуулснаас болж маш хүнд өвчтэй болсон юм.
“ Санаж байна уу? Анх хоёулаа сургуульрууугаа уралдаж гүйдэг байсныг?”
Тэр хүлээсээ тайлах гэж, хүлээсүүдээ тасдах гэж хамаг хүчээрээ биеэ чангалж архирна.
“Дандаа л чи түрүүлдэг байж билээ. Би мэднээ. Чи надаас хоёр дахин хурдан гүйдэг мөртлөө надтай хурдаа тааруулж уралддаг байсныг. Чи мэдэх үү? Миний найзууд бүгд новшнууд байсныг. Чи ч гэсэн новш л байсан. Мэдээж одоогийнхоосоо хэд дахин дээр байсан л даа.”
Инээд хүрэв. Хүлээстэй сууж байгаа найз минь миний өөдөөс архирч намайг идэхээс байж ядах нь нүдэнд нь илт харагдана. Сааралтаж, амьгүй болсон нүдэнд нь. Бор арьс нь одоо үхжиж хатууран энэ тэндээ цуурсан байдалтай харагдах нь түүнийг бусдаас ямар ч ялгаагүй болсныг илтгэнэ. Ухаан санаа, оюун бодол, зүрх сэтгэл нь хаа нэгтээ алга болж араатнаас дор авирлах болсон найз минь. Тийм ээ тэр ч гэсэн бусдын нэгэн адил халдвар авсан. Зомби болсон. Бас одоогоор надад хань болж буй ганц хүн.
Би түүнийг архирсан хэвээр нь өрөөнд нь үлдээгээд хаалгыг нь хааж гарав. Хөшгөө нээхэд саяхан мандсан нар цонхоор тусаж доторх зүйлсүүдийг гэрэлтүүлснийг харахад сэтгэл бага ч атугай дээрдэх шиг болов. Толины өмнө очиж зогсов. Миний царай ч гэсэн найзынхаас ялгархааргүй байна. Би түүнтэй ижилхэн болгоод будчихсан юм. Юу ч гэсэн өглөө болж байгаа болохоор ямар нэгэн юм идэх хэрэгтэй. Үнэндээ би өчигдөр орой маргааш идчихээр юм олчихно гэж бодоод бүгдийг нь идчихсэн байдаг. Тэгэхээр найзынхаа ч, өөрийнхөө ч ходоодыг баясгах юм олох хэрэгтэй.
Үүдний шүүгээнээс цус болж урагдсан ногоон цув олж өмсөв. Бас гутал өмдөө ч сольж амжив. Эвгүй сонсогдох байх л даа. Энэ бүхнийг би үхсэн зомбиноос тайлж авсан юм. Ернө гурваас дөрөв хоногийн дотор хувцсаа сольж байхгүй бол үнэр нь бага багаар арилж байдаг юм. Харин цус, зомбины үнэр нь нэгэнт арилчихвал тэд намайг мэдчихнэ. Шургуулганаас гар буу, хутга , тороо ч авлаа. Дараагаар нь цонхруу ойртож ойр орчмыг ажив. Хөрш айлын эмэгтэй одоо хүртэл гараа хашааны завсраас аваагүй бөгөөд хиймэл шүд нь амнаас нь хэдийнээ унасан ч тэр хашааг буйлаараа өглөө оройгүй хэмлэнэ. Харин гудамжаар хоёр гурван зомби хамгийн удаанаар хөлөө зөөн яван алдана. Тэдэнд хэзээ ч хууртаж болохгүй. Тэд идэж болох юм байгааг мэдрэх л юм бол дөрөв хөллөн маш хурднаар гүйнэ. Тэднээс хурдаараа зугтаж амь гарна гэвэл бүтэшгүй харин ухаанаараа бол өөр хэрэг.
Ахиад толины өмнө очив. Тэднээс ялгагдах юмгүй болжээ би. Энэ төрхийг толины өмнө харах болгондоо би магадгүй зомби болчихсон бол илүү амар байх байсан даа гэж боддог. Магадгүй би хүн хэвээрээ байгаа сүүлчийн хүн ч байж магад. Гэхдээ надад одоог хүртэл асаж байгаа итгэл дотор минь бий. Үсээ сэгсийлгэж, биеийнхаа зүүн талыг суллаад хаалгаа онгойлгов. Зүүн хөлөө суллаж чирж алхаж эхлэв. “Сандарч илүү үйлдэл хийж болохгүй, би бол зомби, би бол зомби” гэж өөртөө сануулан нүдээ зөвхөн нэг чигт төвлөрүүллээ. Өөр чигт харах бол нүдээ биш толгойгоо л хөдөлгөх хэрэгтэй. Яг зомби шиг.
Хашаан доторх зүлэг, мод, суудал бүгд цусанд будагдсан. Одоо тэдгээр зүйлс хар өнгөтэй. Хашаанаасаа гарахад нэг зомби надруу харав. Би ч өөдөөс нь харж зогссон хэвээр. Удалгүй толгойгоо өөр зүгрүү хөдөлгөхөд нь удаанаар доголсон хэвээр холдов. Миний явах зүг бол ой. Гэхдээ би сүпермаркетруу эхлээд очих хэрэгтэй. Супермаркетуудад одоо олигтой юм олдоно гэдэг бүтэшгүй харин ойд бол зомби нарын сэглэж хаясан шинэхэн амьтдын мах зөндөө байдгийг саяхан олж мэдсэн. Супермаркет хүртэл буудал гаруй зайд хөлөө чирэн явж ирэв. Ингэж явахад хөл их өвдөнө бас их удаан. Рамнаасаа салж унасан хаалган дээгүүр гишгэлэн явж орлоо. Урьдын адил хөл доор хагархай шилнууд шаржигнана. Юуны түрүүнд дотор зомби байгаа эсэхийг шалгах хэрэгтэй. Хэрэв байх юм бол энд идэх юм хайна гэдэг худлаа зүйл болно. Тэгснээс шууд ойруу чиглэсэн нь дээр. Хяналтын өрөөрүү очлоо. Анх энд ирэхэд хамгаалагч ширээ налаад үхчихсэн байсан. Харин хэд хоногийн дараагаас ахиад ирэхэд тэр байхгүй байсан. Хувираад цус урссан биеэ чирээд явсан нь шалан дээрх мөрнөөс илт харагдаж байсан бөгөөд одоо хүртэл тэр мөр нь хэвээрээ харагдана. Аз болоход камерууд одоо хүртэл ажиллаж байлаа. Ямар ч зомби харагдсангүйд би баярлаж хэвийн төрхөндөө ороод юу ч гүй болсон лангуунуудыг дахин дахин шалгаж эцэст нь лангуун дээрээс бус кассны шургуулганаас жигнэмэг бас шоколад л олов. Баяр тэмдэглэхэд дажгүй л сонголт харин амь гарах гэж зүтгэж байгаа хүнд... Маргаашнаас өөр газар олох хэрэгтэй.
Цаг гарны дараа доголж, биеэ чирж явсаар ойн захад ирэв. Энд ямар ч камер, тусгаарлах хана байхгүй тул энэ чигээрээ яваад, ямар нэг шинж тэмдэг, мөр алдалгүй олох явдал юм. Нарс модод салхинд найгаж, навчис нь бүжих нь үзэсгэлэнтэй ч энэ өвчин хүмүүсийн ертөнцийг үгүй хийгээд зогсохгүй, байгаль дэлхийг ч үхэл, хядалтаар будаж орхижээ. Хаа сайгүй сэглэж зэмлэгдсэн амьтдын яс, арьс. Модны хожуул, хөгд, навчис, өвс, бут сөөг, нялх гацуур бүгд ялгаагүй аймшигт халдварын золиос болж цусанд нэгэнтээ будагджээ. Ойд ан хийж буй зомби харагдахгүй байгаа нь сайшаалтай ч нөгөө талаар энд амьд амьтан байхгүй болж буйн илрэл юм. Ахиад цаг хэртээ дотроо муухайртал үхсэн амьтан бэдэрсний эцэст саяхан бариулсан доргоны өмнө очив. Тэр үхээгүй байв. Бага зэрэг хөдөлж байлаа. Намайг ирэхээс өмнөхөн түүнийг ийм байдалд оруулжээ. Надад өрөвдөх цаг алга. Би шууд л түүний амийг тасдан хазсан, халдвартай байж болох хэсгүүдийг тасдан хаяав. Шоколад, жигнэмэгтэй тороо гаргаж ирэхэд нүдний үзүүрт юм хөдлөв. Хүн биш том бор юм. Тэр гөрөөс байлаа. Гэвч түүний амнаас нь цус урсаж, улангассан саарал нүдээр надруу хараад архиран дайрав. Би айж хойшоо алхаад унав. Буу. Буугаа гаргах хэрэгтэй. Гараа бууруугаа явуулж байхад гөрөөс тулж ирэв. Хажуу тийшээ өнхөрж бултсан ч тэр урд хоёр хөлөөрөө намайг тийрч, толгойг минь гишгэхээр дэвсэлж эхлэв. Би нэг гараараа чадах ядахаараа толгойгоо хаан нөгөө гараараа буугаа авч амжив. Ойд гурвантаа бууны чимээ гарлаа.Гөрөөс яг л тэдний гаргадаг авиаг гаргаад тэр чигээрээ унав. Харин дараа нь хөлийн чимээнүүд маш хурдан ойртохийг сонсов. Тороо олоод доргоныхоо махийг буу хутгатайгаа хамт чихэж аваад гөрөөсний цуснаас хангалттай хэмжээгээр нүүр, хувцсаа будаад биеэ чирэн алхсаар ойгоос гарахаар удаан гэгч нь явахад дөрөв хөлөлсөн зомбинууд гөрөөсний зүг хар хурдаараа давхилдан хажуугаар гарав.
Харуй бүрий орчныг бүрхэж байхад гэртээ ирэв. Хөрш айлын эмэгтэй одоо хүртэл хашааг хэмлэсээр. Гэртээ орж хаалгаа сайн гэгч нь цоожилж, хөшгөө хааж гэрлээ асаав. Миний хувьд тог тасрахгүй байгаа нь л байж болох хамгийн том аз болжээ. Найз минь одоо хүртэл архирсаар, суудал дээрээ тогтож ядан тонгочиж, толгойгоо хоёр тийш зогсоо зайгүй сэгсэрч байснаа сая намайг хараад дуугүй болов. Ийм хувцас, үнэр, нүүртэй би түүний хувьд зомби болон харагдаж байгаа билээ.
Доргоны махнаас селфиний гаранд өлгөөд амруу нь ойртуулав. Тэр хоёр ч удаа өгсөн махийг минь толгойгоороо мөргөж надруу заналтай гэгч нь архиран харав. Зогсоо зайгүй амных нь өмнө мах барьсаар сая нэг хазсанаар тэр махийг минь өчиггүй идэж орхив. Тэр цадаагүй. Угаасаа халдвар авагсад хэзээ ч цадахгүй. Гэхдээ түүнийг маргааш хүртэл амьсгаатай байхад саяны мах элбэг хүрнэ.
Дараа нь махаа чанаж өөрөө идсэнийхээ дараа сандалаа бариад найзынхаа хажууд очиж суув.
“Энэ халдвар хаанаас эхлэлтэйг нь би мэдэхгүй. Хэзээ эхэлснийг ч бүр мартаж орхиж дээ. Тэр өдөр би гэртээ үдэшлэг зохиосон юм. Хориод хүн л ирсэн байх. Хөгжмийн аяс, инээд наргиа, бас бүжиг бүгд л сайхан байсан. Хашгираан сонссон. Эхнийх, дараагийнх, тэгээд дараагийнх. Өвдөлт, шаналлаар дүүрэн, аврал хайсан хашгиралтууд. Тэр үед л би ухаан орсон. Цонх хагарч, ухаан мэдрэлээ алдсан аймшигтай хүмүүс гэрт минь урилгагүйгээр зочилсон. Бүх явдал хурдан болсон. Үдэшлэгний маань зочид ийш тийш зугтаж. Амжаагүй нь бариулж байлаа. Тэд үнэхээр хурдан байсан. Би харж буй зүйлдээ итгэж чадахгүй зогсоо чигээрээ хөшчихсөн. Дээд ангийн охидын нэг зугтаж амжилгүй хөлний минь хажуухан аврал хайсан нулимстай нүдээр надруу ширтээд гараа сарвайж байхад урилгагүй зочид түүний шилбийг тас хазаж байлаа. Гэрэл анивчиж, хөгжим хангинасан хэвээр. Дараа нь зомби нар намайг харсан. Миний ээлж байсан. Тэр улангассан нүд, цусаар дүүрсэн ам намайг чиглэн харайхад намайг хэн нэгэн дарж унагасан. Тэгээд л би ухаан алдсан.
Намайг ухаан ороход тэр дээр маань байж л байсан. Гэхдээ хамгийн хэцүү хэсэг нь юу гээч. Чи нэг ч амьсгалаагүй бас нэг ч удаа зүрх чинь цохилоогүй.” өөрийн эрхгүй нулимс гарав. Нулимсаа гараараа шудрахад найз маань намайг сонссон шинжгүй дуугүй суун юу ч юм гөлөрнө.
“Тэр чи байсан. Тэнэг минь. Чи намайг амиараа аварсан. Өнөөдөр би биш чи амьд байж болох л байсан. Амьдралдаа хийсэн хамгийн том алдаа чинь тэр байх. Чи надаас сэтгэлийн хат, эр зориг, биеийн хөгжил бүгдэнгээр нь илүү байсан гэвч чи намайг хамгаалсан. Яагаад? Ийм болохоор чинь би чамайг халдвар авсан ч гэсэн хэзээ нэгэн цагт энэ халдвараас салгана гэж итгээд хажуудаа байлгаж байна. Тэгээд нэг л өдөр чи урьд нь хардаг байсан тэр л бор нүдээр баяртайгаар надруу харна тийм биз дээ.” Үгээ дуусгаад ахиад л сул урссан нулимсаа арчив. Яагаадыг нь мэдэхгүй тэр архирсангүй. Ийш тийшээ гөлөлзөх аж. Харин би тайвшрахаар түүнийг орхив...
...Энийг орой болгон би түүнд ярьж өгдөг. Хэзээ нэгэн цагт тэр үүнийг сонсоно. Чих нь үгүй юм аа гэхэд зүрх сэтгэл нь сонсож л таарна. Өрөөлийн өмнөөс өөрийнхөө амийг өгсөн ухаангүй найз минь.
Унтах цаг болжээ. Усанд орж өөрийгөө мах, цусны үнэрээс салган хүн төрхөндөө оров. Орондоо ороход намайг хөнжил бус ганцаардал хучиж авна. Тэгээд дотроос минь намайг дааруулж эхэлнэ. Аав ээжийнхээ зургийг харлаа. Уг явдал болоход аав ээж маань хөдөө явсан байсан юм. Тэгэхэд тэд ирээгүй. Одоо ч тэд ирээгүй л байна. Орой болгон би тэднийг хажууд минь байгаасай гэж хүсдэг ч амьд л гарсан байвал болоо доо хэмээн бас залбирдаг. Нэг л өдөр тэд намайг хайсаар ирнэ үгүй бол би тэднийг хайхаар эндээс явна.
Өглөө болоход найзтайгаа цуг юм идэв. Би түүнд ахиад л хамтдаа өнгөрөөсөн багынхаа дурсамжаас ярьж өгөв.Хэзээ намайг босож ирээд идэх бол гэсэн айдастай би түүнтэй харьцдаг байсан бол одоо надад тэр айдас байхгүй болжээ. Миний дассанаас биш түүний өөрчлөгдсөнийх. Жишээ нь л гэхэд тэр өнөөдөр надруу архирсангүй бас намайг хоол гэсэн нүдээр хараагүйг би анзаарсан. Тэр эдгэж байгаа эсвэл найз маань намайг хуурч өөртөө ойртуулах гэж байж ч магад. Үгүй бол тэр шинэ цус уугаагүйгээс болж үхэж байгаа. Сүүлийн таамаг л биш байгаасай.
Өөрийнх нь анх охин үнсэж байсан түүхийг нь ярьж, ганцаараа баахан инээснийхээ дараа түүнтэй цуг DVD тоглуулагчаар үзсэн кинонуудаа ахин үзэх гэж оролдов. Харамсалтай нь түүнд зурагт таалагдсангүй. Нүүрээ буруулж хашгирав.
Өчигдрийн авчирсан мах маргааш хүртэл хангалттай хүрэх учир өнөөдөр надад дүрээ хувиргаж гарах хэрэг байхгүй. Өдөр болгон би цонхоор ширтдэг. Анхандаа зөвхөн үхэл, цус, тарчлаан, үхдэлүүдийг бас айдас л цонхны цаанаас мэдрэгддэг байсан бол одоо нарны туяа улам тодрох мэт л санагдана. Тэд цөөрч бас сульдаж, турсан нь илт харагдаж байлаа. Бүх зүйл мөхөх тавилантай. Үхдлүүд ч мөн адил.
Өдрийн үлдсэн хэсэгт нь өөрийгөө зүгээр байлгахгүйг хичээн өлөг болж бүх үеийг нь хэдэнтээ давсан видео тоглоомнуудаа ахин дахин тоглосоор өнгөрөөв. Зүгээр л суух юм бол тархин дотор минь ганцаардал гэсэн маш том агуй угтаж байгааг мэдэж байгаа болохоор би байнга өөр зүйл дээр төвлөрч байв.
Орой болоход найзыгаа хооллов. Тэр түүхий мах идсэнгүй. Амруу нь ойртуулахад л тэр нүүрээ буруулж байсан тул өөрийнхөө хоолноос өгөв. Амтархан идэх аж.
“Чи миний мэдэх хамгийн муухай инээдэг хүн гэдгээ мэдэх үү? Хүмүүс яагаад надад онигоо ярчихаад чамд ярьдаггүй байсан гээч. Чиний инээдийг сонсоод цочдог болохоор л тэршүүдээ. Үнэхээр урлаггүй, ямар ч мэдрэмжгүй инээдэг байсан шүү. Гэхдээ л би чамд мэддэг бүх хошигнолоо ярьсан” Энэ бяцхан түүхийн дараа надруу хараад амаа хачинаар ангалзуулж эхлэв. Хааяа нэг авиа сонсогдох ч би юу ч ойлгож чадсангүй. Тэр надтай ярилцахыг хүсээд байх шиг.
Унтах цаг болж орондоо оров. Маргааш гарах хэрэгтэй.
...Тэр өдөр би найзынхаа цогцосноос бусдыг нь гаргаж хаясан. Амьсгал хураасан байсан ч гэсэн тэр миний амийг аварсан учир би яахаа мэдэхгүй байлаа. Оршуулганд нь зориулж нүх ухахийг хүссэн ч хэтэрхий аюултай байсан. Гэхдээ “яадаг ч байсан би чамайг хүндэтгэлтэйгээр оршуулна гэж хэлээд” тэр шөнө би гаражнаас хүрз барьсаар гарсан. Тэр сартай шөнө нүх ухаж байхад юу ч намайг шиншлээгүй юм. Хангалттай гүн гэж үзсэнийхээ дараа би найзыгаа үүрсээр гарахад хашааны үүдэнд нэг зомби намайг зорьж алхалсаар хүрж ирсэн. Бариулна гэхээс үхтлээ айж хөлс цуван, хөл чичирж байсан үе. Тэр намайг мэдэрч буй мэт толгойгоо зөөлөн хоёр тийш савлан надруу ойртсоор. Би найзыгаа мөрөн дээрээ тавьсан хэвээр хөшчихсөн. Зомби яг нүүрний өмнө тулж ирэхэд өөрийн эрхгүй амьсгаа боогдож, нуруугаар хүйт даасансан. Энэ үед мөрөн дээр минь унжсан хэвээр байгаа найз маань татас хийв. Үүнийг мэдэрсэн өнөөх зомби ч цочис хийн найзруу минь харснаа муухай гэгч нь архираад эргээд хурдан гэгч нь арилсан. Харин би ухаан орсон даруйдаа түүнийг буцааж гэртээ орууллаа. Ахиад бие нь хөдлөхөд тэр ч гэсэн хувирч байна гэдгийг би гадарласан. Тэгээд л би түүнийг суудал дээр нь хүлээд ухаа орохийг хүлээсэн юм.
Нулимсаа асгартал айсан тэр л үед би өөрөө зомби болон хувирах санааг олсон. Хэрэв яг тэдэн шиг харагдаж, яг тэдэн шиг хөдөлж бас тэдэн шиг үнэртэж байвал тэд намайг анзаарахгүй гэдгийг олж мэдсэн юм...
Гэгээ орсон ч би босоход арай л болоогүй гэдгийг мэдэж байна. Хэсэг хэвтсэний эцэст босов.
Үс ихээр ургаж, сахал нүүрэн дээгүүр гарж ирсэн харагдана. Өөрийнхөө цайсан царайг, турж эцсэн биеийг хараад дараа нь аврал хайсан тэр хоёр нүдийг толины тусгалд орж харав. Би хэчнээн өөрийгөө зоригжуулж хатуужуулж байгаа ч энэ бүхний цаана нөгөө л сул дорой аврал ирсэн хөвгүүн харагдах аж. Маш олон өвчтөнүүдийн дундах ганцхан эрүүл хүн. Үгүй ээ эсрэгээрээ. Би ганцаараа өвчтөн. Би л ганцаараа бусдын амийг өгөн байж аврагдаж, нэгэнт зомби болсон хүнийг гэртээ орогнуулж, хэзээ ч ирэхгүй тэр л авралыг хүлээдэг хамгийн эдгэршгүй өвчтэй өвчтөн. Ийм л болохоор би хүн шиг бус зомби шиг байх дуртай болчхож.
Тэдэн шиг алхаж, тэдэн шиг аашилж, тэдэн шиг шиншилдэг. Тийм л нэгэн би. Тэгэхээр өнөөдөр хувирах ээлж минь. Гадуур гарж өөр идэх юм олж бас өөр над шиг амьд үлдсэн хэн нэгнийг хайна. Гэхдээ худлаа энд хэн ч байхгүй тийм болохоор би зөвхөн ходоодоо борлуулах л юм олох ёстой.
Үлдсэн доргоны махаа шарж хоёр хуваагаад нэгийг нь өөрөө идэж нөгөөг нь найздаа оруулж өгөв. Түүний гадаад төрх яг хэвээрээ, зомби хэвээрээ байгаа мэт мөртлөө өөрчлөгдөж байгаа нь үйл хөдлөл, нүднээс нь илт харагдана. Өнөөдөр их ярих гэж оролдсонгүй. Би түүний гарыг хүлээснээс нь суллахад тэр өөрөө гараараа зүсэж жижиглэсэн махийг аваад амруугаа хийж байв. Би түүний сүүлийн үед гаргаад байгаа өөрчлөлтүүдэд үнэхээр талархалтай хандаж байгаа билээ. Магадгүй тэр хэзээ нэгэн цагт хүн болох байх.
Хоолоо идэж байх зуур нь түүнд багадаа хэрхэн бие биенийгээ үзэн ядаж зодолддог байсан тухайгаа ярьж өглөө. Тэр хоолруу гөлөрч байгаа ч намайг сонсох аж. Тэгээд хэрхэн эвлэрч одоо хүртэл найз байгаагийн суурийг хэрхэн тавьсан тухай өөрийнхөө мэдэх бүхнийг ярьж өглөө.
Тавгийг нь аваад “түр баяртай” хэмээн гарахын алдад би түүнтэй харц тулгарав. Харцанд нь өрөвдсөн байдал нэвт мэдрэгдэнэ. Тиймээ тэр намайг өрөвдөх мэт харах аж. Би түүнийг биш, тэр намайг шүү. Би хурдхан гараад хаалгийг хааж, хувцсаа сольж, үсээ өрвийлгөн, үлдсэн багахан цуснаас нүүрэндээ түрхээд бусдыг нь хувцасруугаа цацав. Буу, хутгаа ч авав. Зомби ч намайг өрөвдөхөөр тийм өрөвдөлтэй байдалд орчихсон юм гэж үү? Толинд өөрийгөө харахийг хүссэнгүй. Өнөөх л сул дорой аврал хайсан жаахан хүү харагдах нь тодорхой юм чинь
Гадаа гарахад үхдэлийн үнэр хамар цоргиов. Биеэ засан өмнөх шигээ удаанаар алхалж эхлэв. Хөрш айлын эгч хашааны завсраа ямар ч хөдөлгөөнгүйгээр үхжээ. Хашааны завсраасаа гарж, юм идэж чадаагүй болохоор үхсэн биз. Хашаанаас гарахад зомби нар урьдын адил ийш тийш идэшний үнэр хайн хамраа цоройлгон алхлах аж. Төлөвлөсний дагуу хотын урд захруу тэвчээртэй гэгч нь доголж удаанаар явав.
Замын турш би өөрийгөө, найзыгаа, гэр бүлийгээ, тохиолдоод байгаа үйл явдлын талаар, үхэгсдийн талаар гээд алийг нь ч бодохийг хүссэнгүй зүгээр л энэ өвчний золиос болоогүй хотын үзэсгэлэнт газруудыг таашаан явав. Цаг агаар ч нартай сайхан байна. Цаг хиртэй явж хагас цаг хайсны эцэст урьд нь орж байгаагүй орхигдсон супермаркетыг олов. Нэг хана нь нурснаас болж дээвэр нь хазайжээ. Мөн л болгоомжтой орж хяналтын өрөөг зорилоо. Харамсалтай нь бүх юм нь шатжээ. Өөрийн биеэр эгнээнүүдээр явж нэгд нэгэнгүй шалгасны дараа хамгийн түрүүнд чипс авж кассан дээрээс хөгжим тавиад суудал дээр нь суун хөлөө ширээн дээр нь тавиад чипсээ хөгжмийн аянд амтлан суув.
Ойрд амтлаагүй чипсний амт бас шаржигнах чимээ нь юутай гоё. Ямар ч бодох санах юмгүй бас хэзээ идүүлэх болоо гэж айхгүй амьдрах юутай сайхан бол? Тийм байсан цаг үе нэгэнт мартагджээ. Энэ хүртэл зүгээр биеэ зовоон байж ирсэн тул ядарсан бие минь хөгжмийн аялгуунд бүүвэйлэгдэн унтлаа.
Хоолоо барин найзыгаа хооллох гээд ороход тэр нэгэнт хүлээсээ тайлан надруу дайран дарж унагаад намайг хазаж эхлэв. Би өвдсөн даруйдаа чарлахад сандал дээрээсээ унав. Хар дарсан зүүд. Ашгүй би супермаркетдаа л байна. Хөгжмөө унтраан тороо гаргаад лангуунууд дээрээс муудаагүй, идэж болох илчлэг сайтай зүйлсийг хаман хийв. Лаазалсан бүтээгдэхүүн торлож байхад би чимээ сонсов.
Буудах чимээ. Ахиад буудах чимээ. Тэгээд хэн нэг нь хашгирж ахиад буун дуу гарав. Хэн нэгэн биш дарга цэргүүддээ тушаал өгч байгаа нь тодхон сонсогдоно. Тороо яаран байж дүүргээд хаалгаруу яарав. Дахиад чимээ. Гэвч энэ удаа буун дуу чимээ биш архиралт байлаа. Тэр чимээ нь дэлгүүр дотор бүр ард минь дуугарсан юм. Алгуурхнаар эргэн харахад нэг зомби ирчихсэн дөрөв хөллөж байв. Би өөртэй нь адил болсон ч тэр зогссонгүй надруу гүйв. Бүх юм ойлгомжтой би цус цацсан хүрмээ кассан дээр орхижээ. Буугаа араасаа гарган цэнэглэх хооронд аль хэдийн дээр минь гарч ирээд намайг дарж унагаав. Би чадахаараа хоёр гарыг нь барихад тэр намайг хазах гэж байдгаараа толгойгоороо дайрна. Буу нэгэнт гарнаас унан хэвтэж байгаа газраас минь хол гулсжээ. Тэр маш хүчтэй дээрээс минь дарсаар. Би нэг гараа аваад хутгаа гаргаж ирэх зуур мөрийг минь хазав. Өвдөлт. Тэсэлгүй хашгирлаа. Хүзүүрүү дайрахад нь би нүдрүү нь хутгаа зоов. Сугалж аваад нөгөө нүдрүү нь ч бас зоолоо. Тэр хажуу тийш гулсан унасан ч хөл гар нь хөдөлсөн хэвээр байв. Мөрнөөс цус гарж буй нь мэдрэгдэхэд би босож буугаа аван тархилуу нь буудлаа хоёр гурав буудахад тэр ямар ч хөдөлгөөнгүй болов.
Цус алдаж буй мөрөө бас ахиж амилахгүй зомбийг хараад нүдэнд үүссэн айдсын нулимсыг буу барьсан гараараа шудрав. Ахиад хөлийн чимээ. Эргэн харсан ч дэндүү оройтжээ. Өөр нэг зомби шүдээ гуянд минь шигтгэв. Буугаа онилох хооронд тэр гуяыг минь юу ч үгүй сэглэж амжжээ. Би толгойруу нь сумаа дуустал, уураа барагдтал гал нээв.
Тэр багахаан үлдсэн итгэл үүгээр унтрав бололтой. Би одоо ухаантай байгаа ч удахгүй эдний нэг болно. Тэдний нэг болон хувирахаа хүлээхүү эсвэл өмнө нь өөрийгөө ямар нэгэн аргаар цааш харуулахуу? Гэдэг л надад үлдсэн хоёрхон сонголт аж. Зомби болж хорвоог улам дордуулаад яахав. Амиа хорлох хэрэгтэй. Хутгаа хоолойныхоо өмнө аваачихад маш их зориг шаардагдана. Гар салганаж чичирнэ. Тэгээд нүдээ анилаа. Буун дуу бас хашгираан хаа нэгтээ гарсан хэвээр.
“ Үгүй ээ би үхэх болоогүй. Найз минь бараг л эдгэж байгаа би цэргүүдэд найзыгаа харуулах ёстой. Тэгсэн цагт л би тэднээс намайг найз шиг минь эмчлэхийг гуйна.” Хүзүү маань хутганы ирийг мэдрэх үед энэ бодол орж ирэв. Цус алдаж буй хэсгүүдээ боох цаг байсангүй. Шууд л хүрмээ нөмрөөд хоёр үхдэлийн шинэхэн цуснаас түрхээд хамаг өвдөлтөө шүд зуун буун дууны зүг хазуулсан хөлөө чирсээр алхав. Чимээ улам чангарч. Хажуугаар гүйх зомбинууд ихсэж буй нь намайг ойрхон ирснийг илтгэнэ. Эцэст нь танкнууд бас цэргүүдийг олж харахад би амьхандаа баярлан чадан ядахаараа хурдаа нэмэв.
“Хөөе авраарай. Энд...энд Би амьд хүн байна.” Гэж хэдэнтээ хашгираад гараа байдгаараа дээш өргөлөө. Тэгээд нэг цэрэг надруу харав. Ашгүй аврагдах нь. Харамсалтай нь тэр намайг тогтож ч харсангүй гал нээв. Би чадах хурдаараа бултсан ч гэсэн эрүүл хөлнийхөө шилбэнд буудуулав. Амнаас дуу ч гарсангүй. Амьсгалж ч чадахгүй хэсэг ухаан балартав. Маш олон өвдөлт намайг тарчлааж, үхэлрүү чангааж байгаа ч өөрийн эрхгүй инээд хүрэв. Ийм хувцастай, ийм царайтай байж би цэргүүд дээр ирж л байдаг. Хаха.
Цэргүүд зомбинуудруу галлаж харин зомбинууд зогсоо зайгүй тэдэнрүү дайрч барьж идэх аж. Намайг буудсан цэрэг ч гэсэн баригдахыг би харав. Бөөн бөөнөөрөө дээр нь овоорч цусыг нь ховх сорж, махийг нь тамшаална.
Бага багаар нүд бүрэлзэж, ухаан самууран толгой эргэж эхлэв. Алхаж ч чадахаа больсон би одоо яах вэ? Цэргийг зэмлэгдэж дуусахийг нь харж тэсэлгүй гэрлүүгээ мөлхөв. “Дөрөвхөн гудамж, дөрөвхөн гудамж, одоо гуравхан” гэж өөртөө шивнэн шивнэн өөрийгөө зоригжуулна. Эргэж харвал би цусан зам татуулжээ. Урагшлах тусам тамир барагдаж хөл гараа зөөхөд хүндрэлтэй болно. Эцэст нь гэрийнхээ довжооруу арай ядан өгсөөд хаалгаа түлхэж онгойлгох гэсэн ч хүчирсэнгүй. Хамаг байдгаараа түлхлээ. Би нэгэнт ямар ч тэнхээгүй болжээ.
Хаалга өөрөө онгойв. Арай ядан толгойгоо дээш өргөхөд эрүүл хүн урд минь зогсож байв. Маш танил бор нүд. Тэр байна. Найз минь байна. Тэр зүгээр болчхож. Буцаад хүн болчхож. Амнаас ямар ч үг гарсангүй. Зөвхөн нулимс. Эцсийн удаа гарсан нулимс минь зөвхөн баярын нулимс байв.
Найз минь надруу тонгойгоод “Чи иржээ. Чи намайг хэзээ ч орхиогүй” гэх нь бүдэг бадаг сонсдов. Би хариу хэлэхийг үнэхээр хүсэж байсан. Гэвч нуруунд минь хоёр сум зоогдлоо. Ахиад хоёр сум. Цэргүүд аль хэдийн иржээ.Би бага ч атугай инээх гэсэн ч нүд минь нэгэнтээ харанхуйлав.
“Өвчтөнүүдийн үхэл надаар төгсөж, тэдний эмчилгээ чамаар эхлэг найз минь. Чи АНХНЫХ”
ТӨГСӨВ.
Зохиолч: Б. Ууганбаяр


Эх сурвалж: https://www.facebook.com/groups/AimshgiinYaria1

                                              https://www.facebook.com/authoruuganaa/?fref=nf

Friday, February 17, 2017

Миний хайрын түүх.

Тэр үед би үнэхээр хэнэггүй, бас томоогүй жаал байж дээ. Энэ үйл явдал анх 4-р ангид байхад минь эхэлсэн юм. Хүүхэд ахуйн гэнэн бас томоогүй хайр. Үүдээ томоо гэгч нь  дэлгэсэн байхад дурлалын шувуухай нисэн ирж сэтгэлд минь үүрээ засч билээ. Түүнийг минь Ганжаргал гэдэг байлаа. Манай дээд ангийн хүүхэд байсан юм. Хичээл эхлэхээс 30 минутын өмнө ирэхэд эсмен ангийн хэдэн хүүхэд цэвэрлэгээ хийж байснаас нэг л охин онцгой ихээр нүдэнд минь өртөж, бие биенээ нэрээр нь дуудаж байсан ч Ганаа гэх нэр л тогтоогдсон байлаа. За тэгээд би гэдэг дурлалдаа шатсан бацаан өдөр болгон түүнийг л харах гэж хичээлдээ эрт очдог болов оо. Зарим үед юун хичээл хийх манатай Ганаагаа бодоод суучихна шүү дээ хаха. Гэхдээ л би чинь 2009 оны 4а ангийн манлайлагч сурагч шүү дээ. Гэхдээ л өдөр болгон түүнийгээ харахыг хүсдэг байсан ч тэр болгон тааралддаггүй байлаа. Хүсэхэд хясна гэгчээр... Тэгэж явсаар нэг мэдэхэд өвөл болж ханиадны аюултай вирус илэрсний улмаас сургууль крентлиндаж би гэдэг хүн хүслээ ч биелүүлж чадахгүй хэцүүхэн байдалд оров оо. Хагас сар гаруй хичээл амрах байсан учраас өдрийн тэмдэглэл хөтлөх болов. Өдрийн тэмдэглэл дээрээ Ганаагийн тухай биччихсэн байтал гэрийнхэн олж уншчихаад шоолж байсанд гомдсондоо далдхан уйлж байлаа шүү дээ. Цаг хугацаа харвасан сум шиг өнгөрч би 5а гэх ангид орж ирэхдээ шинэ эсментэй болсон байгааг анзаарав. Харин хожим нь дунд ангийнхан сургуулийн нөгөө жигүүрт очдог тухай сонсож билээ. Би ч хэсэгтээ бодож, шаналж, хичээлдээ муудаж байсан ч бага ангийнхаа багшийн ачаар буцаж хэвийн байдалдаа орж, дунд ангиа нэгэн хэмнэлтэй төгсөв. 9 Төгссөн зун ангийн хөвгүүд бүгд писи тоглоно гэж дуудсан ч нэг нь ч ирээгүй байсан болохоор найзтайгаа хамт нэг байрны гадаа сууж байтал Ганжаргал минь тааралдаж билээ. Ээ бурхан минь нас ахисан учраас ч тэр үү улам үзэсгэлэнтэй болчихсон байлаа. Ягаахан хацар, булбарай уруул үл мэдэг этгээд хувцаслалт. Миний сэтгэл хөөрч бүр хашгирч байсан ч би зүгээр л мэндийн зөрүүтэй л өнгөрсөн. Харин 11-р ангид байхад хамт олимпиадад бэлдэж байсан охин дээр 2 охин ирсэн. Би хараад бүр нүдэндээ ч итгээгүй. Бүхэл бүтэн 1,5 жил нэг сургуульд бүр нэг жигүүрт дээр доороо сурчихаад яагаад огт тааралдаагүй байдаг байнаа?!?!? Багш байхгүй байсан учраас тэр хамт сууж хичээлээ хийв. Хүүхдүүд л болсон хойно бид элдвийг ярилцаж байтал багш ирэхээр нь тэдний анги руу хичээлээ хамт хийхээр явав. Түүний араас дагаж явахдаа болдогсон бол хойноос нь тэвэрчихмээр санагдаж байлаа. Тэр өдрөөс хойш Ганаа бид 2 харилцаатай болсон. Магадгүй надад л тэгэж санагддаг байсан байж болох ч бүр маш дотно. Хавар ч болж хамт сууж хичээлээ хийж байхдаа найз охинтойгоо ярих ярианаас нь найз бандийнх нь тухай сонсоод сонин царайчихсан сууж байсан сан хэхэ. Тэгээд дуусчихаад харих гэж алхаж явахдаа түүнд өгөх гэж авсан шоколате-аа урамгүйхэн идэж бил ээ хэхэ. Цаг хугацаа өнгөрдгөөрөө өнгөрч тэр минь төгсөж би хонхных нь баяр дээр нь түүний хамгийн дуртай амттанг авч очин өгчихөөд усанд гээгдсэн загас шиг л алга болсондоо.
Хэзээд зүрхэнд минь оршдог. 
Хонгор хайрт Ганаа минь. 
Хөрст дэлхийд бүдчин явахдаа. 
Хүнийх болсон хойно чинь ч. 
Өөрийн болгож зүүдэлж л байна. 
Өнчин зүрхээ царцааж л явнам.
Хүүхэд насны дурсамж юм уу хүүхэд насны мэдлэг хэзээ ч алга болдоггүй гэж ахлах ангийн минь багш хэлдэг. Магадгүй уншигч та 4-р анги гэхэд минь дургүй байсан байж ч болох. Угаасаа хичээл, тоглоом, хоол 3-с өөр юм боддоггүй нас шүү дээ. Тэглээ гээд буруудснаасаа зөвдсөн нь их юм. Тэр минь намайг физикээ хаялгүй зохиолч эсвэл сэтгэлзүйч бол гэдэг байсан. Би одоо ангидаа бүр сургуульдаа үүгээрээ алдартай. Бага, дунд ангидаа царай муутайгаасаа ичдэг байсан ч одоо бол тийм биш. Энэ магадгүй Ганаагийн л ач. Хайр бидэнд аз жаргал, уйтгар гуниг, харуусал, сэтгэлийн шарх авч ирдэг. Би одоо Ганаатай тааралдвал зүгээр л тэврээд уучлалт гуйгаад баярлалаа гэж хэлнэ. Уншигч та над шиг зүрх зориггүйгээсээ болоод хэзээ хойно бүтэлгүй хайрын түүх бичиж суухгүйн тулд яг одоо гарч ширхэг сарнай аваад хайртай хүндээ хайртайгаа хэлсэн нь дээр болов уу?

Нэгэн танилынхаа түүхээс....

Omno ni mash olon durlal bas shohoorhol uchirch baisan ch ternees iluu mash ih medremjiig ogch baisan neg durlal bii! Gevch ter miniih boloogui ee!!!

8r angid oroh jil bi himiin songond yvj ehelsen ym. Himiin hicheel goy sanagdaad bas zavgui baihiig hicheedeg bailaa. Bi mash ih shartai hun uchir huuhduudees iluu garahiig ih bodoj olon ymand yvdag baisan. Himiin songond yvaad 3 dahi oroltond deer neg bandi bagshiin anhaarliig tatan, busad huuhdiin ch bas anhaarliig tatan naizuudtaigaa ih l ineej baisan. Bagsh tegeed l duugui bol gej zagnasan. Tegeed ter ued ter hovguun minii haraand ortson.Ter hovguuniig Itgel gedeg. Nogoo angid surdag angiin darga. Bi ter ued sain bolj baigaagaa medeegui ee neg l medehed tuuniig harah gej yardag temuuldeg bolson angiiinh ni bur arvisaaniig ni tseejeer meddeg ymar hicheel orvol haaguur zoroh vee? Gedgee hurtel boddog yaj taniltsah we? Gej tolgoigoo gashilgaj suudag baisansan. Emegtei huuhed tegeed l neg une tsenetei baidag shuudee.Neg odor buur dagaj geriig medej avjiisan odoo bodohod huchtei durlal baijdee.Ymartai ch tuunii haraand ortoh arga himi-ee sain hiij baisan ym. Bagshiin ogson biy daaltiig gantsaaraa bodon busdadaa zaaj ogdog baisan gehdee ter nadaas havigui sain bas angiin darga uchir nadaar barag zaalgadaggui baisan ym. Himiin songon oroh odriig huleegeed l.... Bodoh tusam iluu sain hicheelee hiih estoi met bodogdoj 8r angiin ehnii uliral D avch baisan hichleeluuddee hurtel hicheej dungee A avah gej hicheedeg bolson. Itgel angiin darga uchir hicheeldee mash sain jujiglelt duulah sags togloh voll togloh geed buh ymandaa sain bas ih mundag huuhed baisan uchir tuunii buhii l durtai zuilend durtai bolj baiv.Ter ued sain naiz baigaagui ch aria dotno gegddeg neg naizdaa Itgeld bi sain bolchloo yah ve? Gej asuusan.Getel nadad yu gesen geech? Itgel Suvdaa 2 haritsdag gej helsen. Minii araas guigeed baidag bandi uu gesen. Haranhui burheed l avah met hetsuu sanagdaj Suvdaagaas salaad zondoo uilj baisan bituuhen suvdaad ataarhaj uur hurch baisan ch suvdaag haritsahaa boli gej helj uzeegui ee. Gehdee hedii bolomjgui ch uridiin heveer l himi deeree harsaar bas taktikaa zohion shirtseer l… Neg odor angias shatriin temtseend oroh huuhed baina uu? Gej niigmiin bagsh burtgej yvahad yagaad ch ym burtguulchihev. Tegehed shatriin temtseen deer Itgel baisan bi ch bayarlasan gj jigteihen tegeed l Itgeliig bodoj harsaar bi shatriin temtseend 1t orson.Itgeliin yah bol? Gej bodoj baital zugeer l naiziigaa huleej baigaa gej helev. Himid yvdag bolohoor mendiin zoruutei baisansan. Gehdee ter odor mash ih ym yrisan. Ohid tsoohon baisan bolohoor hurdan duusch harin hovguudiin temtseen urgeljilseer l… Naiziigaa huleej baihad ni ashguidee geed l tsug harih neriidleer naizuudtai ni toirood suuchihsan ih l hogjiltei baiv. Oroi doloon tsagiin ued temtseen duusch bugd harihaar bolov. Tegeed azaar bi Bilgee Itgel bid 3 gerluugee tsug yvahaar bolson. Tegeed l harih zamdaa ym yrial yag salaal yvj baisan chini Itgel minii neriig duudaad bayrtai, bolgoomjtoi yvaarai geed garaa dallasan. Yioo Burhan mini!!! Iim ym gej baidag aa?!?!? Itgel nadruu ingej baina geed bi barag niseh shahsan. Tegeed gertee ortol nadruu msj bichsen baisan. Ter udur goy ch ogloo minii huviin temdegleliig manai angiin hovguud nuutsaar unshij baisan geed bi zondoo uilsan baisan ch Itgel oroi nadad ineed beleglesen. Itgeliin msjind “Chinii temdegleliig unshihad chamd ih hetsuu baisan baihdaa” gej baisan nadad sanaa tavij baigaa ch ymshig dogdlool mash huchtei medremj torj baisan. Tunii msjiig ireh bolgond neg l dotroos huchtei medremj orgilj orilood l msj bichmeer sanagdaj userch ochood l unshdag baisaan. Udaachgui 3 sariin 8 bolson. Getel neg tanihgui bandi nadruu"Snuu taniltsii" gj msj bichsen baisan. Bi ehendee toogoogui ch “Bi Itgeliin naiz bainaa zugeer l chamtai taniltsah gesen ym shatriin temtseen deer bi chamaig harsaan bid bas tsug ym yrisan gej helev”. Ter huuhdiig Tamiraa gedeg. Itgeliin hamgiin sain naiz ni. Minii tolgoind hamgiin turuund orj irsen zuil bol Tamiraagaar damjuulan Itgeltei dotnosoh baiv. Ter odor emegteichuudiin bayr bi Itgel ruu msj bichhed barag ym bichihguu aan mm gej hariulj baihad ni gomdoj bas l uilj bilee. Margaash ni 1 deh odr Suvdaa deer ochtol Itgeliin msjiig unshuulsan terend emegteichuudiin bayriin mend geed mash ih zuil bichij baisniig ni harsan.Bas l hetsuu sanagdaj baisan.Heseg hugatsaa ongorch Tamiraar damjuulj Itgeltei uulzah gol shaltag bolj bid 3 uulzdag baiv Tamiraa bish Itgel l nudend haragdaj namaig bachuuruulj tsug baihdaa Suvdaag yrihad booj uheh shahdag baisan.Tamiraa namaig guisan yag 5sar dongoj ehelj baihad bi yahveee gej mash ih bodoj tolgoigoo gashilgaj baisan uyerhehgui l bol Itgeltei dahij uulzahgui bas nadad durgui bolno gej bodsoor hairgui uyerhej ehelleee. Gehdee uyerhsnees hoish Itgel tsug yvahaa bolison tegeed mod udahgui zun bolj Tamiraa hodoo yvan barag 3 sar bolohod bi haritsahaa bolison bas sain bish uchir barag salsan gej bodoj baiv. Tegeed 9.1 nd nadtai ym yrih gehed bi zuer l toohgui met ongorch zugeer l haysan.Harin Itgeliig bodsoor bas l yaj ym yrihaa ch medehgui bachuursaar… Harin 11 sard oor ohintoi uyerhdgiig ni sonsson ter ni Zulaa baisan. Dahiad l Tamiraa l tus bolno gej bodoj sain ym shig tsarailj msj bichin shuud l ooroo guichihsan yagaad ooroo guisnaa odoo boltol oilgodggui ter ueiin setgel tiim baisan baih. Az bolj zovshoorson. Nadad ter sain heveeree baisan ym shig baina lee. Minii tootsoo ysoor bid 4 uulzdag baiv. Ter 2-iin biy biynee haran ineeh hotloltsoh nadad hetsuu baisan ch Tamiraagaas bas salj bolohgui uchraas uerheed l baisan. Harin Zulaa Itgelees zalhsan, salmaar baina gedgee nadad zondoo heldeg baisan.Zulaa bid 2 mash sain naizuud bolson buur mash sain naizuud. Bid nar uerhseer barag havar duusch zunii amralt bolsoon. Zulaa tegeed l Itgelees salj oor banditai shuud uerhchihsen. Manai Zulaa ih hoorhon bas od ohin. Bi Tamiraatai uyerhseer l baisan gehdee Tamiraa hodoo yvchihdag bolohoor uerheed l barag bish haritsdaggui baisan. Bid 9r angia togsson uchraas ahlah surguuli ruu buh angi shiljsen. Ahlah surguulid matiin angiin huuhduudiig shalgaaruulan Tamiraa Itgel Suvdaa bid 3 neg angi bolj Zulaa oor angiluu orson. Neg angi bolson bolhoor bi shuud Tamiraagaas salahaar shiidsen ch helj chadahgui setgeliig ni bodsooor 12 sarj bolj yg dahin uerhsen neg jiliinhee oi deer saltsgaasan. Salsan bolohoor ch teruu Itgeliig gesen setgel ulam huchtei bolson. Daanch naiztai ni uerhsen bolohoor yaj ch chadahgui baisaar… Itgel ch Suvdaad sain heveeree baisniig ni medsen.. Harin bi dahin neg banditai taniltssan harin ter hovguun minii ami amidral bolson bas hamgiin saihan uerhel mini bolson tegeed l bi Itgeliig martsan… Gevch ter uerhl mini odoo togsgol bolson .. Igeliig odoo barag bodohoo bolison.. Sonin shuu sain bish hunteigee barag 2 jil haritssan shuu..Itgel ch Suvdaag martaj angiin maani neg ohintoi uyerhej baigaa.. Harin Zulaa bid 2 zuu oroh zaigui sain naizuud bolson… Itgeld sain, Tamiraatai uerhsen ni Zulaag mini minii zovlong nimgeleh gej iruulj nadad mash ih amjiltiig avchirsaan. Odoo bi 8-r angid baisan duugui muu surdag muuhai huvtsasladag huuhdees niitech onts surdag leader huuhed bolj chadsan. Bas himidee bvsed nertei huuhed bolson.. Uuniig bi ooriigoo magtah gesendee bish.. Durlal huniig oorchildog gesen utgaar l bichlee… Mon uchral buhen utgatai ym shuu.. Chamaig oorchloh esvel zovooh esvel sain naiziig chini chamd belegleh uchral ch baij boloh uchraas…

Thursday, February 16, 2017

Нэгэн охины хайрын түүхээс...

Saihan hair gej baidag yum shuu oldvol aldaj bolohgui, tiimee ene yutai unen ug ve. Nad shig saihan hairaa uurd aldan yavuulsan hun olon l bitgii baigaasai… Dahij hezee ch oldohgui ter saihan hairaa bieesee ooroo tulhen holduulsan nad shig hun ene orchlon deer negeer l duusag. 
Anar bid 2 bagiin naizuud. Tsetserlegt anh neg angi bolj orsnoosoo ehlen osoj tom boltloo ui zaigui naizalsan gehed bolno. Uyeiin ohid maani bugd l 2, 3aaraa niilen dees, cherta , ail gerten togloj baihad bi tsetserlegiin sahilgagui hovguudiin dund hootsoldon notsoldoj, buu shidem bolj yavdag bsansan. Aav eej 2 maani ohinoo ev havgui eregtei hun shig bolj osoh vii gesen dee urgelj l sanaa ni zovj ue uehen huuheldei, bambaruush geh metiin togloom avch ogovch, bi tuuniig ni oishooj uzeh ni ugui.Yag l eregtei huuhed shig avirtai, hogjiltei galzuu namaig Anar hamgiin dotnii naizaa hemeen uzdeg bailaa. Ogloonoos oroi hurtel notsoldon hootsoldoj, sahilguiten guideg bsan bid 2 on tsagiin urtad aajim aajmaar oson tomorsoor... 
10n jiliin dund angid orsnoos ehlen uyeiin ohid maani namaig goochildog bolj ehelsensen. Urgelj l bandi nariin dund suun, hicheel taraad l tedniig dagan teveg, sega togolj, negniidee kino porkatlan uzej, tamhi tatan gaduur tenen yavah nad shig ohiniig hen l naizaa bolgohiig husev gej dee, bi uund ch ogt emzeglehgui harin ch nadad hamgaas sain naiz Anar maani bdag bsan bolohoor iluu dutuu hov yarisan aaligui ohiduudaar bi yugaa ch hiihev gej boddog bsan biz. 
Anar ch namaig busad ohidiin adil bish gedgiig meddeg bsan uchir henees ch iluu sain oilgodog bsan yum. Angid bid 2 urgelj l neg shireend, hicheeldee irsen ch tarsan ch tsugtaa, ger maani oirhon bolohoor ch teruu haaya negniidee honon togloj, bie bienee shoglon doogloj, ineeldej hogjildon ongoroodog baiv.Harin ene baidal maani bidniig tom boloh tusam aajim aajimaar bagasch bgaag bid ehen uyedee ch neg ih anzaarsangui.7r angi togsood 8r angid ordog ter namar minii amidral orvongooroo oorchlogdoj bilee. 
Hicheeliin ehnii odor geed huuhduud boon bayar hoor bolon uulzaldtsgaaj, angi duuren uimeen shuugian angiin huuhduudiin neg negneesee orson yarih duu hadan bujignaldaj blaa. Ter zun Anar geriihenteigee germand baidag emee ovoo deeree amarsan bolohoor bid barag 3n sar uulzaldaagui bsan yum. Udaan uulzaagui bolood ch teruu sain naiziigaa bi ih l sanasan blaa, angiin haalga ongolzoh burt l ongiin harj hen negniig tesen yadan huleen suugaa ni busad huuhduuded ilt haragdsan ni lavtai. Uneheer l huleesneer mine angiin haalga tomoo geech ni ongoihod ergen harval neg ondor tsagaan tsaraitai tseverhen huvtsaslasan hoorhon huu orj ireh ni ter, bi ch uramguihen tolgoigoo gudailgan zurj bsan zurgaa urgeljluullee, hooh ene chin Anar bna shdee, yamar ondor boloo ve, za tegeed saihan amarsan uu geh bagshiin duugaar bi gaihan dahin nogoo hovguun ood harval uneheer minii bagiin naiz Anar maani mon bailaa. 2 nudendee ch itgesengui, baga angid Anar bid 2 ondor namaaraa barag l chatsuu shaham suuliin jiluuded bi Anaraas ondor bolood bsan chin geh uhaanii bodol minii dotor torj Anariig ooroos ni ochnoon ondor bolsond ni dotroo sharalhan harj udaan suulaa. Namaig iin golron chimeegui suuj baital Anar oirton irj: " Huue, Tsengelee, chi bur duugarahaa bolichoo yu? gej hoorhon ineemsegleed huuchnaaraa hajuud mine suulaa. Anartai uulzaagui udsan bolohoor bi yagaad ch yum biee bariad heseg bishuurhen chimeegui suuv. Huuhduudiin too ch burdej haluun yaria aajmaar namdahad bagsh suudlaasaa ondiin hicheelee orj ehellee. Bi chimeegui suusaar l...yagaad ch yum medehgui urdniih shig amnaas hamaagui gardag bsan ugs hooloi deer gatschihaad,hamag bie evgui orgin hachin medremj torood baiv.Gehdee ene baidal tiim ch udaan urgeljilsengui,ugiin hamaagui yaria zantai bolohooroo udaan ch tessengui Anartai amraltiih ni tuhai yaria delgej, hol ornii sonin haching sonsoj, zunjingaa oort tohioldson hogjiltei yavdluudaa yarij Anariig oird ineegeeguigeer ni ineelgej bid huuchin baidaldaa ergen orloo." Ter hoino yariad bgaa 2 garch yarisan chin deer shuu!" gej bagshiin zandrah duugaar hedii bid chimeegui bolson ch, dor dortoo chimeegui ineelden, shireen dooguur hol holooroo bie bieniigee oshiglon toglono. Uitgart 4tsagiin hicheel oron duusch suuliin 2 tsag tsonholsonoor manai hicheel tarlaa. Surguuliin hongiloor Anartai hamt alhah urdniihtai adil baihaa bolijee.Hajuugaar zorj ongorson ohid bolgon Anarluu haraad bgaa ch yum shig , zarim heseg ohid huruugaaraa zaan aaliguiten ineeldetsgeen, end tendgui shohoorhson ohidiin nud , ohidoo haramlasan bandi nariin zevuutssen harst hongiloor alhah bid 2iig burhseniig bi anzaarlaa.Hondlongiin bi anzaarsan bolohoor Anar ooroo buur ch iluu anzaarsan ni oilgomjtoi. Hun bolgonii nud oort ni tusaj bgaag anzaarsanaasaa jaahan evguitssendee ch uu, Anar nadtai tasraltgui yum yarin oortoo busdiig anzaarah choloo ogohgui baiv. 
Ene meteer heden sar urgeljilehed Anar surguuliin hamgiin tsarailag chadvartai nertei huu bolj huvirah ni ter. Surguuli bolgond baidagdaa neg tiimerhuu huuhduud. Surguuliin sagsnii shigsheed oron togloj, tsarailag gej tootsogdoh busad hovguudtei niilen, ohidiin shohoorhol, guilt zahiand agshin zuur daragdan, surguuli dayar ter baitugai surguuliin oir orchmiin busad surguuliud dayar Anar gedeg neriig andahgui boltsgooloo. Getel bi, yag l huuchnaaraa ohidtoi ch niildeggui, engiin l huvtsaslasan hamaagui yarij tas tas ineesen heveeree l...Nuden deer mine Anar iinhuu oorchlogdon baigaag harj suuh nadad baga zereg evgui l blaa. Gesen ch bi surtei ch toosongui Anariig goochlon shoolj, hogjoon nargian hiideg heveeree, Anar l haana baina tend ni l dagaj yavdag nogoo sain naiz heveeree l... 
Udalgui manai angid oor surguulias Enhsaruul gedeg evteihen nertei tsarailag neg ohin orj ireh ni ter. Enhsaruuliig shiljij irdeg odor bi haniad hureed hicheeldee yavaagui gertee onjson yumdag. Ter odriin oroi ni angiihanhaa heseg bandi nartai gadaa tamhilan yum yarij suutal genet hen negen ni Enhsaruul gegch hoorhon ohin orj irsen gej yaria ehlenguut l, bugd bie bieneesee orson ter ohinii yamar hoorhoniig ni yarij ehleh ni ter. Hechneen hovguudtei niildeg hedii ch emegtei hunii unagan zangaaraa ter ohinii tuhai sonsood baga zergiin ataarhah setgel torj eheldeg bna shuu. Getel ter hoorhon ene ter ni ch yamai, hamgiin aimshigtai ni " Neeree, bagsh onoodor chamaig ireegui bolohoor Enhsaruuliig Anartai hamt suulgasan shd, Anar ch aztai hog yumdaa, Enhsaruultai taniltsaad yum hum yariad avdag!" gesen ene oguulber minii tarhin dunduur buulgaad avah shig l huchtei sonsogdov!!! Minii dotor bachuurch yu ch yum medehgui namaig huchtei zovoon tarchlaaj, dotor evguiren muuhairch, hamag bie changarch zurh huchtei tsohilj ehleh ni ter. Setgeliihee bachuurliig barij tesehgui tataj bsan tamhia huchtei shidej hayad, yu ch helelgui gerluugee guin orloo. Namaig iin yu ch helehgui genet guin orohiig harj gaihan hotsorson angiihan maani demii l bie bieruugee haran moroo havchitsgaav.Bi ooriigoo yagaad bgaag ooroo ch oilgohoo boliloo, uur ch hureh ch shig, setgel ch honduurleh shig hachin medremj torood, yag hicheeliin anhnii odor Anar derged suuj bhad medersen shig yag l tiim medremj tehdee arai huchtei.Bushuuhan l surguuliruugaa yavahiin huslen bolj ehlev, gevch yaj guij sogdoj morgood minii haniad heterhii hund bsan bolohoor emch namaig iluu hed honog emchluul gesneer bi gertee dahin hed honog hevtev. Tegeed hajuugaar ni tamhi tataad bgaa bolohoor hanaid yaj ch hurdan edgehevdee. Iinhuu bi barag 7 honog gertee hevtsenii daraagaar arai gej surguuliruugaa yavah bolomjtoi bolloo. 
Angiin haalgaar bi ayarhan alhsaar orloo. Hamgiin turuund nudend tussan zuil bol onooh hun bolgonii yariad bsan shine ohin baiv. Urt burjgar ustei, bogino yubka bariu tsamts omsson, urin naalinhai ineesen ter ohin Anartai hamt bidnii shireen deer ineed aldan suuj bhiig bi harlaa. Ene ohinii hajuud minii bgaa bdal ev havgui, bolhi bgaad bi anh udaagaa uhtlee ichij bilee.Tsaraigaa nuun chimeegui alhsaar oor neg shireen deer chimeegui ochij suulaa.Baihgui hed honogt maani angiin buh anhaarliin toviig ter shine ohin ali hediin ezeljee. Nadad yagaad ch yum gadnii hun shig hondii medremj torj, ter angiihang ter yadahnaa Anariig anh udaagaa harj bgaa yum shig l bishuurhen chimeegui suulaa. Namaig orj irenguutee oor shireend chimeegui suusand gaihsan Anar nadruu udaan harj bsnaa, genet suudal deer ni oor ohin suusan bolohoor oor gazar suusniig mine oilgoson bololtoi,suudlaasaa boson nadruu oirton iren ineemsegleed :" Haniad ni edgertsen uu?" geed moron deer mine garaa tavin namaig tulhen hajuu tald mine suuv. Anariig namaig martaaguid bi hyazgaargui bayarlasandaa tevreed avmaar bolson ch, shine naiztai bolsond ni tunirhsan heveer tul chimeegui suugaad l baiv. Anar tolgoigoo oirtuulan minii nuurend tulgah shaham :" Tsengelee, yasan be?" geed l onooh l argatai hoorhon ineemsegleleeree ineelee. Anariig nadad iinhuu sanaa tavin suuhiig Enhsaruul holoos anhaaraltai ajiglaj bgaag bi anzaarlaa.Bi Anart yagaad ch tunirhaad bgaagaa ooroo ch bodood olsongui, t*n*g tsarailj suuhaasaa zalhaj bsan bolohoor Anarluu harj ineegeed:" Haniad zugeer boltsoon!" gesnees oor yum helj chadsangui, heleh ch yum oldsongui.Anar urtaar sanaa aldaad: " yooy, chamaig nadad uurlatsiin baih gej ailaa shd,sanaa amarlaa" gej changa ineegeed," chi tegeed tamhia tataal bhaar chin haniad chin yaj hurdan edgehiin , teriigee hay gej bi chamd olon heldeg biz dee" geed nadruu uurtai dur isgen harahad ni bi tesgelgui ineechihlee.Ter l uyed bi Anariig yamar hoorhon bolohiig ni anzaarah shig bolov, heterhii gemeer tsarailag ter zaluu bagaasaa togloj osson Anar mine yum gejuu,hoorhon nuuree eldev yanz bolgon togloh ni nadad egduutei haragdaj ehellee. 
Anar namaig udaan haraaguidee sanasan ch yumuu nadtai marzagnan togloj, bid 2 ter haviaraa l boon ineed hooroo bolov. Shine angid orood hoorhon huutei hamt neg shireend suun anhaarald ni ortoj hed honog az jargaldaa umbasan Enhsaruuliin han huu ni genet haanaas ch yum neg garaad irsen galzuu ohintoi ochij zeregtsen suugaad ooriig ni ogt haiharhaa bolihiig haraad Enhsaruul uur ni bagagui hurch, Tsengel gegch ene yun ohin yum bol gesen hartsaar udaan harahiig bi anzaarch blaa. Anar butsaj suudaldaa ergej ochin Enhsaruuliin hajuud ochsongui, minii hajuud suusan chigtee hicheel tartal uldev. Ter maygaaraa dahin heden sar bolov. Enhsaruul argagui l hoorhon ohin yum, hovguudiin hairiig bulaasaar, surguulid enhsaruulgui yum gej ugui l bolov.Hechneen olon huu guisan ch Enhsaruul urgelj tatgalzdag ni dotroo Anariig boddog bolohooroo gedgiig ni bi sain medej bailaa, bi ch gej er ni surguuli dayaraa l medej basiiim. Sain yarival Anariig bodoj yavdaggui ohin gej manai surguulid baihgui bsan gehed bolno, bi ch hurtel...Bi ali hediin Anariig naiz gesen nudeer bish shal oor nudeer hardag bolson bailaa. Bi uuniigee heterhii sain medej baiv, ene buh hugatsaand Anariin derged baih ni naiziin ulmaas bish bolj, hamt baihdaa dogdlon hoorch, baihguid ni sanan, Enhsaruultai teruuhen dotroo orsoldon, nuur amaa uye uyehen buddag bolj, huvtsasandaa anhaaral tavij eheldeg bolloo.Harin ene buhniigee Anart medegduulehgui gej, yamar negen baidlaar oort ni sain gegdegee medegduulehguig uhtlee hicheedeg bolloo.Ali heden doloo honogiin omno avsan yubkaa omsoj zurhlehgui bsaar bsaar anh udaagaa neg odor angiruugaa yubka tai yavj uzlee. Evertei tuulai uzsen yum shig hun bolgon gaihan harj angiin hovguud bugd duun aldan, shooloh negen ni shoolj, gaihah negen ni gaihaj bailaa, gesen ch bi toosongui, hamgiin ih sanaa zovj bsan hun maani Anar l baiv. Getel Anar namaig yubka omschood baihad harsan hernee yu ch helsengui.Anh udaagaa ooriigoo emegtei gedegee mederch nuur us gezegee yanzlan hamag baidagaaraa hoorhon bolchihood irj bhad Anar nadruu shohoorhliin nudeer harah ni baitugai, togtoj ch udaan harsangui.Hicheel tarahiin uyed Anariin sagsnii bagiin sagsuu Toroo nadruu oirton ireed:" pooh, Tsenguke chin iim hoorhon ohin bsiimuu, dandaa inegj yavj bgaach!" geh ni ter.Ternii toglon helsen yoj ug nadad ogthon ch sonin sanagdsangui, zovhon l tsaana zogsoh Anariig l nadad yamar negen yum helehiig ni l demii goridon huleene. Namaig gev genet iinhuu oorchlogdon irsend Enhsaruuliin durgui ni hursen ch tuuniigee hudlaa ineemsegleleer nuun dohoj ireed: " tsengelee 2uulaa er ni yagaad neh yum yaridaggui yum be, bi chamtai tuhtai ch taniltsaj bgaaguin bna shdee" gej hudlaa yaria odoj ehellee. Enhsaruul gev genet nadtai ingej yariltsah ni dotroo yamar negen sanaa aguulj bgaa gedgiig bi sain medej bv.Ter odor hicheel taraad bi anh udaagaa emegtei huuhedtei gerluugee hamt harij uzlee. Enhsaruul ineed aldan nadtai olon yum yarij, zamiin tursh olon asuultaar namaig shalgaav. Ter odoroos ehlen Enhsaruul minii dergedees ch salahaa bolij , sain naizuud boltsgooy gej helj ch uzev. Yagaad tegj bgaa ni ch oilgomjtoi l doo, Anartai l bainga oirhon baih gej gedgiig ni bi t*n*g bish bolohooroo sain oilgoj baiv. Minii huchind Enhsaruul barag oroi bolgon Anartai uulzah bolomjtoi bolj, bid toirch suun yariltsah uyed Enhsaruul Anartai dotno taniltsah bolomjiig shalmaghan ashiglaj bgaag bi anzaarch baiv. Bi uridiin heveer l sain naiziin bair suuria barisaar l. Dahiad l heseg hugatsaa ongorch zun ch bolj hicheel amarlaa. Zunii haluun odruuded bid bas l angiaraa niilen uulzaldatsgaana. Ene hoorond sagsnii Toroo geh onooh sagsuu bandi nadad uhaangui durlachih ni ter. Gai gazar doroos, Toroo 8iin B gees garch irev. Anartai geheesee Torootei uulzah too maani genet ers ihesch ehellee.Toroo ch manai geriin uudnees salahaa bolij, bi ch ugiin hamaagui zantaigaasaa Torootei uulzii geh bolgond l uulzaj tsagiig hogjiltei ongorooj baiv. Buleg huuhduud niilseer l... Toroo nadruu oirtsoor l... Saruulka Anarluu oirtsoor l...odor honog ongorsoor.... 
Ter zun neg odor Saruul nadaas uilan baij tuuniig Anartai niiluuleed ogooch gej guih ni ter. Sain naiziin dur esgegch bolohooroo bi Saruuld ooriin setgeliin uchiraa helj ch chadsangui, demii l asuuj ogohoor bolloo.Hediigeer ter 2iig niiluuleh unen durgui baisan ch bi Anart yamar ch setgelgui gej batlahiin tuld ter oroi ni Anariig gadaa garaad ir gej duudlaa.Anar uridnii l adil ineej hoorsoor l nadtai eldviig yariltsan suuj baiv.Bi ene saihan baidlaa evden hereggui yum asuuh gej bgaag Anar anzaarah ch sohoogui ineed aldan suuna. 
"Anaraa, chi Enhsaruuliig yu gej boddoggiin?" gej bi gemguihen asuulaa. Anar duugaa huraan chimeegui heseg suusnaa: " Yah gej bgaan?" gej yojtoihon erguulj nadaas asuuv. 
" Chi Saruuld sain biz dee, ta 2 uyerhehguimuu, yag tohirson goy hos boloh bhaa" geed bi hudlaa ineemseglelee, ene ugiig heleh nadad yamar hetsuu baisan geech, ingej asuusan maani bi 1rt anart sain bish gedegee 2rt anariig saruuld yamar ve gedgiig uneheer medeh gesen hereg blaa. 
Anar chimeegui suusaar l baiv.Bi bolohgui yum asuusanaa oilgood sedevee oorchlohoor shiidej: 
"Ochigdor yasan geech, aygui ineedtei...." 
" Chi hezeenees iim yumand anhaaral tavidag boltsiin?" gej Anar yariag maani taslav.Nadad heleh ug ch oldsongui... demii l 
" Yahavdee, saruul chamd sain chi terend sain, niileech l gej bhgui yu daa," geed bi hogjiltei dur esgen, ogt haiharahgui tasrai gargalaa.Bi Anarluu semeerhen harav. Anar chimeegui tongoin heseg suusnaa: 
" Saruul nadad sain yumuu?"gej ineevhiilsenee, ogtsom bosch: " bi anhnaasaa meddeg l bsiishdee, chamtai iim yum yarih nadad sonin bainaa, bi harilaa" geed tsaash alhan odloo. Anar ter odoroos hoish hed honog nadruu zalgasan ch ugui irj uulzsan ch ugui. Bi yavch demii yum asuujdee gej bodon setgel shanalj ehellee. Hund sain bolno gedeg iim l baidag yum baihdaa. Bosson ch suusan ch neg l yumand setgel zovniod, hajuud baigaa humuusiin yaria bolon busad buh zuils neg l hamaagui met sanagdaj zuuden dundaa l bi amidarch bailaa. Harin hed honog ongorohod ashgui Anar zalgalaa. Bi Anariig nadad uurlaaguid, namaig t*n*g yum asuusand yu ch sanaaguid ni bayarlasandaa dotroo devherch tsovhorch baisan ch teriigee nuun yu ch boloogui dur esgen yarij baiv.Bid uridniihaa l adilaar ineeldej, haa hamaagui humuusiig shoolon udaan yariltsaj buh yum butsaad hevendee oroh ni ter. Harin sanaand oromgui yum bolson ni Anar nadaas Saruuliin utsiig medehuu gej asuusan yavdal bailaa. Bi gaihaj tsochirdsondoo heseg chimeegui bolov. Namaig tag bolsond gaihsan Anar hariltsuuriin tsaanaas neriig maani hed hed duudahad say l uhaarch devtereesee harchaad irlee gej hudlaa tailbarlalaa. Saruuliin utsiig avaad Anar udsan ch ugui utsaa taviv. Bi yag l moson nuurand jivj baigaa hun shig hamag bie hushin zogtusaj, yu hiih yahaa medehgui udaan zogsloo. Anar saruulruu zalgahnee, Anar Saruuld sain baisan gejuu, Anar Saruul 2 uyerhehnee, bi tegeed yah yum be, geh asuultuud tolgoigoor mine duurch namaig aimshigtaigaar tarchlaav.Yag ter odoriin oroi ni ineed hoor bolson Saruul manaihruu zalgasan ni Anartai uyerheheer bolson bayart medeegee heleh gesen hereg bailaa.Ene medeed uridaas beltgeltei baisan bi arai l gaigui huleej avav. Tiimee, aimshigt medee, gehdee bi uuniig ooroo huseegui gejuu. Bi l Saruuliig Anartai uulzuulahiin tuld durgui baihad ni ch hucheer gargadag baisan, bi l Anar Saruul 2 iig busadtai niilen holbodog baisan,bi l ene bugdiig iim baidald hurgeh yumaa hiisen biz dee. Tegeed odoo yagaad ingetlee shanalaad bgaam be gej bi ooroo ooroosoo asuuj bas ooroo ooriigoo orovdloo. Anart maani yag l Saruul shig tsarailag , aviyastai tiim l ohin tohirno, nad shig azgui hoorhiiloltei ohin bish.Tiim bolohoor ooriinhoo sainiig Anartaa helj hairan naiziin holboogoo evden, Anariig ooroosoo holduulahiig bi hussengui. Odoo bi yu ch hiij chadahgui ee, odoo nadad zugeer l chimeeguihen Anar Saruul 2iin uyerhel bolon Anariin huvid zovhon naiz ni shuu gedeg bodit baidaltaigaa evlereh l uldeed baiv. 
Haluun zun ch aajmaar ongorch , namriin salhitai odruud ehelj , hicheel orloo. Anar Enhsaruul 2iin tuhai surguuliar amtai bolgon ni l yarij, ataarhah negen ni ataarhaj, bayarlah negen ni bayarlaj, baga angiin huuhduud hurtel Anar Saruul bolon toglotsgooj, bagsh nar tedniig shagshin yariltsah ni namaig tavlaad baina uu geltei. 
Angid baidal buur doloon dor, Anar Saruul 2 tsugtaa suudag bolj bi hoid shireend gantsaaraa suuh bolloo.Gesen hedii ch Anar namaig ogt haihrahgui bish, haaya minii derged irj suuchihaad eldev yanziin yum
yarin hogjilddog baisand ni bi bayarlaj bailaa.Suuldee bi Anar saruul 2iin tsug baigaad aajmaar dasaj, tedniig hamt baihad hajuud ni evgui baidald orohoo bolij ehlev. 
Ene meteer her udsaniig sain sanahgui baigaa ch yamar ch l baisan namar arai l duusaagui baihad ter neg oroi Anar nadruu zalgan garch jaahan alhahuu gelee. Bi yu ch sanasangui um humgui gaduur huvtsasaa shuuren sain banditaigaa uulzahaar garlaa. Bid ter namuuhan oroi tsetserlegeer alhan eldviig yariltssansan.Medeej hosuud shig haluun dotnoor bish ch minii l huvid ter odor amidraliin mine jargaltai odruudiin neg gej helehed bolohoor bailaa. Harin Anar minii sain medeh bagiin mine naiz baihaa ali hediin bolijee, ter minii huvid sain bandi maani tuugeer ch barahgui surguuliin nertei tsarailag bandi gedeg utgaaraa iluu buuj irdeg bolj. Anariin yaria, uil hodlol, ineej baigaa baidal buh zuil ni iheer oorchlogdoj, uridnii genen hogjiltei , daruu bandi bish, oortoo itgeltei sagsuu zaluu bolon huvirsaniig bi ajiglalaa.Bi Anaraas Enhsaruuliin talaar olon yum asuumaar baisan ch dahij ter talaar yaria odohoosoo zurhsheej baiv.Harin tegtel minii bodliig taaj unshsan yum shig Anar yarian dundaa nadaas: " Tsengelee, bi saruulaas yaj salahuu?" gej asuuh ni ter.Dongoj shahuu uyerhej ehelchiheed iim yum asuuj baigaa naiziigaa bi gaihahiin iheer gaihav.Bi yamar uchraas yagaad ingej asuuj baigaag ni medehiig hussengui, Anariin ugiin neg yumnaas amarhan uiddag, hongon zang medeh uchir bi duugui l bailaa. Anar oortoo itgelteigeer minii urd garan heseg alhaj baisnaa," Saruul nadad heterhii durlatsiinmuu yatsiin, yarshigtai gedgiine" geed urdaa baisan chuluug oshiglon changa changa ineelee.Nadad heleh ug uneheer oldohgui baisan uchir demii l oor zuil yarij ter yariag orhiloo. 
Anariin setgeld Saruul yamar ch bair suurigui gedgiig medeh nadad hechneen saihan baisan ch yagaad ch yum neg l zuild setgel guniharan taivan bish bailaa.Magadgui medee orsonoosoo hamt togloj osson naizaa odii hurtel sain meddeggui baisandaa guniharsan hereg biz.Anar chuhamdaa yag yu bodoj sanaj yavdagiig, setgeld ni saruul bish yum bol oor hen baidagiig, esvel ogt heniig ch haihardaggui ch yumuu ,chuhamdaa Anar yag yamar hun gedeg talaar nadad yamar ch tosoolol alga baiv. Uneheer Anar shal oor hun, shal oor yortonts yum shig nadad sanagdaj bilee. 
Hed honogiin daraa Saruul manai gert uilchihsan irlee. Haalganii durangaar uilsan saruuliig haraad l bi yah gej irseniig ni shuud oilgov. Saruul oroond maani chimeeguihen orj heseg duugui suulaa. Bi yu bolson baij bolohiig gadarlaj baisan bolohoor yamar negen yum asuusangui. 
" Tsengelee, Anar nadaas zugtaad baih yum" gej Saruul am neelee.Duugui baigaad baij bolohgui , yamar negen yum heleechee! gej bi ooroo oortoo anhaaruulj, chimeeguihen hooloigoo zasaad: " Zavgui baigaan bailgui dee", gej gemguihen hariulav.Saruuld minii hariult hangalttai sanagdsangui bololtoi, heseg chimeegui suuj baisnaa:" Yarih bolgond l daraa yarii, esvel zavgui baina, neg bol geriiheneeree baihgui gej heluuleed, surguuli deer ch nadtai duugarahgui, yagaad ingeed baigaan bol,chi nadad heleed ogoochdee tehuu, Tsengelee!"geed nulimsandaa norson urt sormuusaa deeshluulen nadruu harav.Saruuliig iim baidaltai harah nadad uneheer hetsuu baisan bolohoor Anariin helsen ugiig saruuld helj zurhelsengui. " Anar chamd sain shdee, tsaadah chin ugiin iim heneggui zantai, chi bitgii too, udahgui zugeer bolchnoo" gej bi hudlaa helev.Namaig ingej helehiig sonsood Saruul yojtoi ineevhiilj:" Heneggui bolohooroo tsag urgelj chinii tuhai yarij, chamaig haana hentei baigaag urgelj anhaarch, chamaig duudah burt chin guij ochdog yumuu?" geh ni ter.Saruuliin uurtaihan helsen ene ug namaig bur gaihshrald oruulav, bi yu gej helehee medehgui demii balmagdan zogsoh zuur saruul yariagaa urgeljluulj:" Anar nadad sain yum shig baidag mortloo, chamaig nadaas iluu anhaaraad baidagt ni minii uur hurehiin, zarimdaa buur namaig tsengelee gej anduurch duuddag geech, Anar chamd sain bolohooroo nadaas salah geed baigaamuu?"gej heleed ulam changaar uilj garlaa. Saruuliin helsen ug namaig uneheer hetsuu baidald oruulav, medeej bi itgeegui l dee, Anart heterhii sain bolohooroo l buhimdaad ingej helsen baih gej bi bodloo." Anar bid 2 chin zugeer l naizuud shdee, Anart nadaas oor naiz baihgui bolohoor l tegdegiig ni chi buruugaar oilgood baigaan bishuu, chi bitgii ingej bodoo" gej bi argadangui helev. Saruul ingej helsend maani jaal taivshirsan bololtoi ul yalig ineemseglen" za za neeree ch tiim baih l daa, namaig uuchlaarai, tsengelee" gej tasalduulan heleed arai gej uilahaa zogsloo. 
Saruuliig garch yavsanaas hoish bi helsen ugniih talaar udaan bodoj hevtev.Anar uneheer nadad sain yum bolovuu gesen ochuuhen naidlaga ch toroh shig. Yu gejdee, Saruul l anariin naizaa gesen setgeliig ni buruugaar oilgoson baih, medeej hen ch gesen sain bandiinhaa emegtei naiziig tegj bodoh l baisan shdee, gej ooriinhoo hooson goridlogiig nyatsaalaa. Margaash odor ni angi deer bi Anar saruul 2 iig uridniihaasaa iluugeer ajiglalav. Anar hicheeliin uyer bagshiin urdah shireen deer gantsaaraa suuj zavsarlagaanaar angiin busad ohiduudtai marzagnan togloj Saruuliig uneheer toohgui baigaag bi say l anzaarlaa.Angiin gold gantsaaraa uitgarlan suuh Enhsaruul nadad anh udaagaa uneheer orovdoltei haragdaj bilee. 
Hed honog ongorohod Saruul angi deer nadaas hicheel taraad hamt kino uzetsgeey gej hellee. Bi yu ch sanasangui tegii l gechihev. Hicheel tarahiin aldad surguulid deer oor surguuliin Minjee, Shurtseteg geh 2 gangan ohin Saruuliig haisaar irev. Saruuliin urialgaar angiin busad huuhduud bugdeeree hamtdaa kino usetsgeeh boltsgooloo.Ingeed hoorch dogdolson angiihan maani bugd hamtdaa gartsgaah boltol Anar gantsaaraa ogt sonsoogui dur esgen turuuleed garaad yavchihav. Kino uzeheer angiihantaigaa yavah gej bayarlasan bi Anariig ch anzaarsangui. Hajuu angiin Toroo ch heseg naizuudtaigaa bidentei niilj boon l shuugian bayr hoor boltsgooj bid surguulias garlaa. Tegtel Saruul nadad dohoj ireed: " Tsengelee, chi anaraas bid nartai tsug yavahguimuu geed asuuchih tehuu?" geh ni ter. Saruuliin ingej zohion baiguulsan gol sanaag say l oilgoson bi yu ch asuusangui demii l " za" gej ayarhan helev. Surguuliin hashaanii haalgaar garch yavaa Anariin hoinoos bi amisgaadan guij changaar " Anaraa!" gej duudan baij arai gej guitslee. Hurts narand nudee anivhiilen namaig oorluugee oirtoj irehiig huleej zogsoh Anar nadad yagaad ch yum mash hoorhon haragdaj bilee. Bi dohoj ochood:" Hamt yavahgui yagaad turuuleed garaad yavchiv?" gej hogjiltei asuulaa.Anar yum helsengui.Bi Anariig garaar ni sugadan avaad butsaaj tatan:" Za yaviya, naiziigaa bodood ene udaa gantshan udaa hamtdaa yavchih tehuu?" gej argadanguigeer Anar ood harav.Anar nadaar udaan yatguulahiig huseegui bololtoi,chimeegui nadtai hamt butsaj alhsan yum. 
Bidniig butsaj irehed Enhsaruul bayartaigaar ineemseglen ugtaj Anariin nogoo garnaas ni iren hotlohod bi horomhon zuur Anariig sugadaj baisan garaa suga tataj avahiig Anar anzaaran nadruu ogstom harlaa.Enhsaruul gadnii surguuliin 2 naizdaa ooriin tsarailag naiz bandia gaihuulah gesen shig oortoo itgelteigeer, " Minjee , Shuree tanilts ene Anar" gej heleed nuur duuren ineemseglelee. Anar ch eyeldegeer onooh 2 ohintoi mendlej baigaa haragdlaa. Kino teatrluu bid oluulaa baisan tul alhtsgaahaar shiidetsgeev. Zamiin tursh Torootei am tsutsaltgui chalchij yavsan bi hoishoo neg ergen harval Anar onooh oor surguuliin 2 ohintoi ineelden alhahiig harav.Udaan ajiglaval ter Minjee gesen ondor turanhai ohin Anariin helsen bolgond ni changaar ineen uye uyehen Anariig tsohij avan biend ni snamsarguigeer bain bain hurch baigaa ni haragdav.Bi nudeeree guilgen Saruuliig haisand buur hoino gantsaaraa alhaj yavaa haragdlaa.Heseg alhsanii daraa Anar Minjeetei buur oirton taniltsaj baigaa bolotoi 2uulhanaa urd garan ih l dotnohon alhaj bailaa.Anart Minjin geh ter ohin uneheer taalagdsan uu, esvel saruuliin nuden deer ingej baigaa yu gedgiig bi ch neh sain yalgaj chadahgui l baiv.Udaan alhaltiin daraa arai gej bid teatr deer iren bilet tasalbaraa avan ortsgooloo. Haranhui zaaland suudlaa ezleh bolohod Anar zoriud Saruuliin yanziig useh gesen shig onooh Minjeegiin garaas hotlon hajuudaa avch suuv. Tegeed nogoo hajuud ni saruuliig orsood suuchihvii gej aisandaa yu ,minii garnaas ugzran hajuu taldaa suu gej dohihod ni bi duramjhan suulaa. Bi dongoj suugaad bas l saruuld sanaa zovj ergen toiron haival teer hol angiin busad huuhduud bolon nogoo naiz Shureeteigee baigaa ni haragdav. Anart gomdoj , shanalsan harts Saruuliin nuuren deer todoos tod baisansan.Kino ch duusaj bid tanhimaas heseghesegeeree salj gartsgaagaad teatriin gadnah uudend ergen tsuglartsgaaj ehlev.Tegj baital hamgiin suuld ineeldej hogjildson Anar Minjee 2 garch irehiig haraad Enhsaruul uneheer tessengui bololtoi ogtsom shirev tataad hurdan hurdan alhalan yavj odloo.saruuliin araas Shuree ni ch uhashiin guij naiziigaa argadan teverch avch yavaa haragdav. Harin Minjee saruuliig yavsaniig harsan ch haraagui dur esgen Anariin hajuud hudlaa ineemseglen zogsohiig haraad minii durgui uneheer hurev. Naiziinhaa naiz banditai ni odorjingoo aaliguiten hoorhii naizaa gomdooj yavuulchaad yu ch boloogui yum shig mushilzan zogsoh ene ohiniig haraad bi enhsaruulaas ch iluuteigeer orovdloo. Anar husej baisan yumaa arai gej bieluulsen hun shig bahdaltaigaar ineemseglen baihiig haraad bi nudendee ch itgesengui. Angiin huuhduud ch heseg heseg tiisheegee tartsgaah bolohod Anar Minjeeg daguulan salj yavav.Bi ch onooh l yarshigtai Torooteigee hamt harih bolon hotsorch bilee. Odor honog ch haravsan sum shig nisen odoj neg l medehed bid 9r angia udej 10r angid orson bailaa. Ene hugatsaand ih yum oorchogson ni medeej. Anar maani nogoo Minjeetei uyerhej, Enhsaruul geriihenteigee gadaad yavahaar surguuliasaa ch garj, udalgui Anar Minjeegees salj, solongoo, ariunjargal gedeg 2 ohintoi daraallan uyerhej bas l neg ih udalgui tednees bolij bilee.Harin minii huvid, Anart gesen setgel maani medeej heveeree, gehdee omnoh shigee huchtei bish gej helj bolno. Anariin olon ohin erguulsen hongon zand ni ch ayndaa dasaj, odor bolgon bodoj shanalahaa ch bolij ehlev.Gesen hedii ch Anariig oor shine ohintoi taniltsaj uyerheh toolond bi gadnaa ogt toogoogui dur esgen Anariig tedenteigee muudaltsan gantsaardah burt ni derged ni hani bolj, mundag naiziin duree esgeseer baisan ch dotroo bi dalaigaar uilj baisnaa sanadag yum.Anariin uyerhesen ter heden ohidoos gadna oor hechneen ch ohiniig bi Anartai taniltsuulsanaa martchihaj, bugd l Anaraas bolj nadaas olon yum shalgaan, namaig uneheer neg zovoodog bailaa. Zuudendee hurtel " Tsengelee, Anariig duudchih!" , "Tsengelee, Anar oor ohintoi uulzaad baih shig baina", "Tsengelee, Anar haana baina?" geh ulig bolson asuultuudiig sonsoh shig boldog bolov.Gehdee bi ene buhentei dasahgui geed ch yah baisan bilee dee.Dotood setgeliin mine asuudal iimerhuu baidaltai baihad gadnah baidlaaraa bi urdniihaasaa arai oor bolson gej helj bolohoor bailaa. Bilhuus maani nariisch, hol maani urdnaasaa urtsan osoj arai emegteileg bietei bolj ehellee. Urdnii omsdog baisan orgon omd orgon tsamtsaa barag omsohoo bolij, shkafnii maani ihenhi huvtsas bariu golduu omd tsamts bolj huvirlaa. Ohinoo arai l gej neg emegtei torhondoo orsond eej maani sanaa ni amarsan bololtoi olon demii yum ugeldegee bolison yum.Arai l tom bolj uhaan suuj baigaa bololtoi yum l bol end tend guij sahilguitej yavdag zan maani buur daragdsan baiv. Tegsen ch bagiin hogjiltei,niitech zangaa orhiogui heveer l... 

10r angi..., togsoh angi, 10n jiliin hamgiin suulchiin shine jil. Ergen toiron tsas budarsan dulaahan saihan ovol baij bilee. Surguuli maani duuren saa gatsuur goy chimegleleer duuren tsaanaa l neg bayriin uur amisgaltai bolson baiv. End tendgui ineemseglej bayrlasan humuus, amidral maani uneheer az jargalaar duuren bailaa. Surguuliin zovloloos anh udagaa shine jiliin disko gej hiiheer bolj ter arga hemjeeg manai angi zohion baiguulj udirdahaar boltsgoov. Angiin huuhduud tus burtee ooriin ooriin uureg daalgavar avsan ch nadad hamgiin hund ni noogdson ni diskonii zaaliig 1aaraa chimegleh hund daalgavar bailaa. Anar diskonii hogjim gerliig hariutssan bolovch minii derged hamaagui hylbar ajil ni medeej.Bi ch heden odor daraalan oroi hurtel zaalaa chimegleseer baisan ch gantsaaraa yagaad ch barahgui gedgiig oilgoloo. Anar gaduur ohin erguuleed zavgui tul bi angiihaa heseg huuhduudiig, bas 10b iin Toroog naizuudtai ni tuslaach gej guisan ni ch sain bolj ajil maani ovoo uragshilj ehellee. 
Shine jiliin udeshleg bolohiin omnoh oroi hamag ajil ch undsendee duusch huuhduud ger gertee haritsgaaj ,nadad gantshan suld modoo chimegleh l uldev. Oroi bolson baisan uchir Toroo nadad hani bolon uldej bid 2 gatsuuraa hogjilteigeer chimetsgeej bailaa. Yagaad ch yum nadad Torootei hamt baih aytaihan sanagddag bolchihson baij bilee. Yamar negen setgeliin hodolgoon zoviur shanalal baihgui yag l baigaaraa husseneeree togloj ineej boldog baisan bolohoor l ter biz. Toroogiin jinhene neriig Enhtor gedeg bogood sags sain toglodog tuugeeree ooroo neleed ongirchihdog bolohoor surguuli dayaraa tuuniig sagsnii sagsuu Toroo gej andahgui. Ondor tseverhen tsaraitai Toroo hediigeer Anar shig tsarailag ,mongotei ailiin huu bish ch hen ch harsan muuhai geheergui engiin l negen bandi yum.Baigaa baidal ni engiin iluu dutuu zangui bolohooroo yag l nadad tohirson yum shig. 
Mod chimeglej baihdaa Toroo genet minii gariig atgan oorluugee tataad:" Nadtai bujigleech, hoorhon ohion !" gej hogjiltei asuuhad ni bi urialgahnaar zovshoorov. Toroo amandaa valis aylan bid ter ayand ni hun harval tataj unamaar evselguigeer bujiglelee. Bid ingej her udaan bujiglesen yum buu med, yamar ch l baisan bi uneheer az jargaltai baisandaa Anariig hogjim gerelee avch ireh yostoi baisniig tag martschihsan baiv. Yag ter uyed zaalnii uudenees hen negen ni changaar algaa tashihad ni harval Anar bailaa . Anar tend her udaan zogsson yum buu med, Anariig haraad bi sandarch Toroogiin gariig huchtei tulhen holdloo. Anar bidnii dotno baidliig evdchihsendee evguitsseneesuu, zoriud algaa changa changa tashin ineeseer oirtoj ireed:" Tsengukiig bujiglej baigaag anh udaagaa harj baina shuu!" gej ooriigoo huchlen hudlaa ineemseglej baigaag ni bi anzaarlaa. Anar ter nam gum baidliig evdeh gej haa hamaagui oor zuil yarin , ooriinhoo evgui baidald orsnoo nuuh gej baidagaaraa charmaij baiv. Bi ch butsaad gatsuuraa chimegleh ajildaa orvol Anar Torootei hogjim gerelee yanzalj ehellee. Gatsuur maani duusah boloogui baihad Anariin hiih yostoi ajil ali hediinee duuschihav. Hiih yum ni duussan Anariig bushuuhan yavuulj Toroo nadtai 2uulhanaa uldeh gesen sanaatai baigaa ni ilt haragdaj baiv. Toroogiin ter sanaag Anar sain medej baisan ch yagaad yavahgui baigaad baisniig ni bi oilgohgui bailaa. Anar hiih yumaa olj yadan demii l iish tiish alhaj baisnaa bidnii derged irj gatsuur chimegleltsej ehellee.Torootei yum yarin ineeldeh toolond Anar bidenluu eeljlen surhii harj, bain bain yaria taslan uimuuleed baiv.Magadgui ooroos ni oor er huistei huniig toodoggui naiz ni genet hen negentei neleed dotno bolson baihiig haraad balmagdsandaa tegsen baij boloh yum.Ashgui gastuuraa ch chimeglej duusaj bid haritsgaah bolj Anar , Toroo 2 namaig gert maani hurgej ogsnoor ter udesh ongorloo. 
Husen huleesen surguuliin shine jiliin disko.Angiin ohiduud maani heseg hesgeeree negniidee tsuglaj bie bienee gangalan niildeg niildegeeree surguuli ruu yavtsgaana. Nadad yamar emegtei naizuud baih bish, eejiinhee nadad beleglesen boginohon har daashinziig omsoh uguigee shiidej chadahgui tolinii omno udtal zogsloo.Yadaj baihad aav eej 2 maani ajlaasaa ireh boloogui baidag, asuugaad zovlochihmoor hun baihgui ter l uyed bi emegtei naiziig hamgiin iheer uguilj bilee.Diskoruu tsugtaa yavah hun ch baihgui, bi heseg bodol bolon suuj , yadag ch baisan anarluu yarihaar shiiden utas shuuren avlaa.Getel yag ene ued haalganii honh duugarch Toroo orj irlee. Ashgui dee, yag tsagaa olj shuu. 
Surguuliin disko yag minii tosoolj baisan shig tiim surtei goy bish ch, huuhed bolgon herendee l gangalchihsan, ohid huvguud bie bienee harahaar bugd yaran dogdlon irsen baigaa haragdana. Changa hogjimiin ay surguuliar neg tsuuraitaj, budeg gereltei sportiin zaaland bujigleh negen ni bujigletsgeej suuh negen ni suuj, zarim heseg ni teruugeer demii selguutsen orj garna.Tsoglog hogjimiin ayand Toroo namaig hotlon bujiglii gelee. Bi ugiin tiimerhuu yumand aviyasguidee ch teruu tatgalzaad zaalnii hanaar zassan sandal deer ochij suulaa.Udsan ch ugui haalgaar orj irsen Anariin tsarai olnii dundaas nudend maani shuud tusav. Anar medeej gantsaaraa bish , sagsnii heden bandi nar bolon heseg tanihgui ohidtoi yavj bailaa. Bas l ohidtoi marzagnan zogsoh Anariig haraad minii shar hodolj hajuudaa baigaa Toroog tatan bujiglii gelee. Hediigeer uyangiin ay bish baisan ch Toroo bid 2 zaalnii gold 2uulhanaa tevrelden udaan hemneleer bujiglej baisan yum. Busdaas ooroor udaahan bujigleh bidniig Anar holoos naizuudtaigaa yariltsah zuuraa uye uyehen haraad baigaag bi ajiglaj bailaa. Tegeh tusam ni bi Torootei ulam naaldan bujiglej baiv. Getel yag ter uyed Toroo minii chihend zoolhonoor:" 2uulaa uyerhii tehuu?" gej shivnelee.Minii hamag bieer tog guih shig l bolloo. Anh udaagaa l eregtei hunees iim yum sonsoj baigaa nadad neg bodliin goy ch yum shig nogoo bodliin aimaar ch yum shig sonin medremj torj bilee.Bi Torood yu gej helehee medehgui teenegelzeh hoorondoo semeerhen Anariin zug harlaa. Magadgui suulchiin uldsen gants goridlogodoo naidaj harsan ni ter baih, zaalnii nogoo zahad ineemseglen zogsoh ter zaluuruu bi udaan harav. Anar hajuudaa zogsoh ohinii chihend yamar negen yum shivnehed nogooh ni changaar ineen Anariig erguulen tsohij avaad garnaas ni sugadaj baigaa haragdlaa.Tiimee, minii goridlogo shavhagdjee. Anar hezee ch nadad tohirohgui, Anar bol sain naiz baij chadahaas minii hairlah hun bish yum gedegiig bi tegehed hamgiin sain oilgoj avsan yum.Bi dahij udaan bodsongui, bi Torood: " Tegii, bi zovshoorch baina" gej zoolon heleed ineemseglelee. Ene ugiig sonsood hyazgaargui bayarlasandaa Toroo namaig changa geech huchtei teverch avav.Bidnii huvid tsag hugatsaa tegehed l zogsoh shig bolj, yu ch yarihgui demii l bie bieruugee haran ineemseglej baisansan. 
Disko ch id goldoo orj ehellee, huuhduud hos hosooroo end tendgui dotnohon suutsgaaj, end tendhiin surguulias olon tanihgui huuhduud irsen baigaa haragdana.Bi jorlon orohoor Toroog zaaland uldeegeed gantsaaraa 2 davharluu garahaar surguuliin hongiloor alhaj baital tsonhnii derged suumelzeh hunii suuder namaig tsoochooloo. Oirton sain ajiglaval Anar bailaa. Bi yum duugarahiig hussengui, chimeegui tsaashaagaa alhah getel: 
" Enhtortei uyerheed baigaanmuu?" gej Anar araas maani changaar asuuv.Bi uragsh alhah gesenee boliod bairandaa chimeegui heseg zogsloo. Anar hunii zevuu hurmeer yojtoi ineegeed:" Chamaig iim oor bolchihno gej yostoi tosoolj ch baisangui shuu!" gej tanihgui huntei yarij baigaa yum shig hondii ongoor heleed nadruu oirton alhaj irlee. Anariig yagaad iim sonin baigaad baigaag ni bi neg l sain oilgohgui l baiv. Hooruu bandi nar, aaligui ohiduudaasaa salaad gantsaaraa yugaa hiij baidag bainaa ch gej bodoh shig. Bi Anartai iim huiten ongoor yariltsahiig husehgui baisan uchir Anarluu harj ineemsegleed:" Chi huntei uyerhej bolood bi boldoggui yumuu yamar? gej hogjiltei naiziinhaa duriig esgelee. Minii ugiig sonsood Anar ineemseglev. Anar alhsaar buur derged mini shahuu tulj irsen bailaa. " Chi yasan tegeed Torood sain yumuu?" gej Anar chuhal tsarai gargan nadaas asuuj baigaa ni Anariin amnaas garmaargui geltei. Yag l ter neg zunii oroi nadad helj baisan Anariin ug tolgoid orj iren: " Nadad chamtai iim yum yarih sonin bainaa, bi yavlaa" gej heleed bi uragsh turuulen alhaj yavlaa.



Эх сурвалж:http://uka47.blog.gogo.mn/read/entry244332

Monday, February 13, 2017

Аз жаргал хайрын тухай өгүүллэг.

Миний анхны хайрын тухай түүх.

Аз жаргалтай төгсдөг түүх болгон нэгэн хорон санаатнаас эхтэй байдаг. Гэхдээ миний амьдралд ямар нэгэн хорон санаатан гарч ирээгүй учраас амьдрал минь өрнөдгөөрөө өрнөнө. Одоогоос 5 жилийн өмнө ангид минь шилжиж ирсэн охинд анхны харцаар дурлаж байлаа. 7-р ангид байхдаа шүү дээ. Түүнийг Цек (миний өгсөн нэр) гэдэг. Дундаж өндөртэй, цэвэрхэн царайтай энгийн л нэгэн охин. Маргаашнаас нь би түүнтэй аль болох ойр байхыг хичээдэг ч миний суудал 3 дугаар салааны хамгийн хойно, харин түүний суудал 1 дүгээр салааны хамгийн урд. Бид 2 зөвхөн Англи хэл дээр л хамт суудаг байв. Өдөр хоног өнгөрч миний түүнийг гэх нь улам ихсэв. Дараа жилийнх нь мартын наймнаар аав ээждээ эрхэлж авсан мөнгөөр нэг хиймэл сарнай нэг Alpen Gold шоколате найзаар нь дамжуулж бэлэглэв. Орой нь гэрээ цэвэрлэж байхдаа Цекрүү мессеж бичиж байгаад түүнээс үерхэхийг гуйв.
Цек надад уучлаарай би хайртай хүнтэй гэж хэлэхэд би чимээгүйхэн дөтроо тэсэрч байвч гаднаа тайван байгаа мэт гэрийнхэндээ харагдаж байв. Харин мессежээр Цекээс зүгээр л найз болохыг гуйхад тэр зөвшөөрөв. Маргааш нь физикийн олимпиадад ангиараа оролцож тарсныхаа дараа би цөөн хэдэн хүүхдэд хэлэв. Гэхдээ хамгийн сайн найз болох Цогоодоо л хэлсэнгүй. Яагаад тэгснээ би одоо ч мэддэггүй. 9-р ангийн шинэ жилийн дараа урлагийн үзлэгээр би англи хэлний багшийн оронд анхны 6-р ангид хичээл оров. Тэр ангиас Батцэцэг гэх дүү охин тодорч хамт орсон 2 хүүхдээс илүү намайг гэж байв. Тэрнээс хойш би Батцэцэгтэй нэлээд тогтмол уулзаж нэг л мэдэхэд түүнд дуралчихсан байлаа. 9 төгссөн зун шоу болож би түүнийг сүүлийн удаа харж билээ. Дараа жил нь би шилжиж шал өөр сургууль шал өөр орчинд тэс ондоо хүүхэд болж хувирав. Хамгийн ардаа дуугүй суудаг байсан би илтгэлээр цойлон гарч ирэн мат, физикээр толгой цохих болов. Яг энэ үеэс Цекийг гэх сэтгэл минь сэдрэв. 11 дүгээр ангид орох дөхөж 8 сард Цек Цогоо болон 4 найз минь хамт гадуур гарахад Цек надад онцгой ихээр харагдаж байв. 11-р ангид орсон 9-р сарын дундуур Цогоо надад Цекд хайртай болсноо хэлэв. Ингээд бид 2-н дайн эхэлж Цогоо ялалт байгуулж би арагш ухардгаараа ухрав. Гэхдээ л бид хоёрын хоорондох харьцаа  минь хөндийрсөн байв. Тэр хооронд би Цекийн хувьд хамгийн сайн эрэгтэй найз гэх нэр хүндэд хүрсэн байв.

-Сайн уу.
-Сайн би сайн л байнашдээ ядаргаатай юм өөрөөр эхлүүлж болдоггүй юм уу.
-Би чамд нэг юм хэлэх гэсэн юм.
-За тэг тэг.
-Нэг зоосны 2 талд 2 л тэмдэг байдаг би энэ утгагүй тоглоомыг эхлүүлсэн ч Цогоо та хоёрын өрнөлөөс гарлаа. Би болилоо.
-Юу гэсэн үг юм?
-Би чамаас харьцаагаа тасаллаа.
-Чи юу яриад байгаан бэ?
-Уучлаарай. Гэхдээ одоо больёдоо.
-Чи яагаад намайг уйлуулаад байгаан?
Гэх мэтчилэн 2 3 орой чаталсны эцэст бид хоёр гүн шарх, хүнд итгэх итгэлээ алдаж, нүдэндээ нулимстай харьцаагаа тасалсан юм. Үүний дараа би буруу тийш хазайж архи тамхи хэрэглэдэг болсон байв. Мөн түүний буруу сонголт хийсэн гэдгийг нь батлана гэж өөртөө амлан физикийн олипиадаар явах болов.
Анхны юм гэдэг анхны л юм байдаг юм байна.
Алдаж болохгүй нь үнэн юм байна.
Гэтэл би чамайг 2 удаа алдсан.
Гэнэн тэнэг шүү дээ.
Хүн бүхэнд анхны хайр нисэн ирж харин ихэнх нь алддаг аж. Физикийн олипиадаар хичээллэж явахдаа аль 4-р ангидаа шохоорхож байсан Гена (миний өгсөн хоч) гэх охинтой ахин тааралдлаа. Буруу замаар гэлдэрч явсан би өөрийгөө цэгнэн зөв замлуу орох чиглэл минь гарч ирэв.